PATIËNTENRECHTEN - 06.02.2020

Toetsing verantwoordelijkheid in de zorg door de inspectie

Voor patiënten en hun familieleden is het vaak lastig te overzien wie het aanspreekpunt is. Dat is zeker belangrijk als er sprake is van meerdere medisch specialisten rondom dezelfde patiënt. Welke afspraken zijn dan belangrijk?

Taakverdeling

Op basis van (kwaliteits)wet- en regelgeving, zoals de WGBO en Wkkgz, moeten zorgverleners afspraken hebben gemaakt over taak- en medische verantwoordelijkheidsverdeling over de behandeling en begeleiding van patiënten binnen de zorginstelling. Daarnaast moeten de betreffende zorgverleners met elkaar communiceren en hun werkzaamheden en informatie onderling afstemmen. Uit een aantal gemelde calamiteiten bij de inspectie blijkt dat dit in de praktijk een punt van aandacht is.

Verantwoordelijkheidsverdeling. Bij veel klachten die hierover bijv. via het Landelijk Meldpunt Zorg binnenkomen ( https://www.rijksoverheid.nl/contact/contactgids/landelijk-meldpunt-zorg ) en bij gemelde calamiteiten, toetst de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) de wijze waarop de (eind)verantwoordelijkheid voor de zorg in de instelling is georganiseerd en wordt uitgevoerd. Sinds oktober 2018 gebruikt de IGJ daarvoor een toetsingskader, het ‘Toetsingskader verantwoordelijkheidsverdeling in de zorg’.

Toetsingskader

Duidelijkheid. Kort samengevat betekent dit dat voor iedere patiënt en/of diens familie en voor de zorgverleners betrokken bij de zorg aan deze patiënt, altijd duidelijk moet zijn:

  • wie voor de patiënt het aanspreekpunt is;
  • wie de inhoudelijke (eind)verantwoordelijkheid heeft (hoofdbehandelaar is); en
  • wie belast is met de coördinatie van de zorgverlening.

Wie? Om een goed overzicht te houden, moeten deze drie taken over zo weinig mogelijk zorgverleners worden verdeeld. Ook verpleegkundigen moeten weten wie het aanspreekpunt is. Dat kan bijv. bij het bed van de patiënt aangegeven worden.

Handreikingen

Het toetsingskader is een vervolg op de ‘Handreiking Verantwoordelijkheidsverdeling bij samenwerking in de zorg’ en ‘Checklist l (januari 2010)’, die destijds door de beroepsgroepen op verzoek van de IGJ zijn opgesteld. Daarnaast is gebruikgemaakt van de ‘Modelinstructie aios en anios werkzaam in een zorginstelling (januari 2017)’.

Download van http://tipsenadvies-medicus.nl/download (MD 12.20.03): • Toetsingskader Verantwoordelijkheidsverdeling in de zorg • Factsheet Verantwoordelijkheidsverdeling in de zorg • Handreiking Verantwoordelijkheidsverdeling in de zorg • Checklist Handreiking verantwoordelijkheidsverdeling in de zorg• Modelinstructie aios en anios in zorginstellingen

Onderzoek inspectie

Aandachtspunten. In de periode oktober 2018 tot april 2019 bezocht de IGJ de afdeling orthopedie van zes universitair medische centra en van zeven andere (opleidings)ziekenhuizen. Conclusie is dat de verantwoordelijkheidsverdeling in de bezochte ziekenhuizen bij de orthopedie grotendeels op orde is. Punten van aandacht zijn:

  • het maken van een actueel ziekenhuisprotocol over verantwoordelijkheidsverdeling in de zorg en daar de rollen zo veel mogelijk onderbrengen bij één persoon;
  • dossiervoering: namen en functies van medisch specialisten vastleggen met wie is overlegd. Dat is belangrijk zowel in het kader van supervisie als van consultvragen.
Artsen zijn verantwoordelijk voor het maken van goede afspraken over wie het aanspreekpunt voor patiënt en familie is. Alle betrokken zorgverleners moeten onderling goed en tijdig communiceren over hun bevindingen. Bij onvoldoende regie is eenieder verantwoordelijk.

Contactgegevens

Indicator BV | Schootense Dreef 31 | Postbus 794 | 5700 AT Helmond

Tel.: 0492 - 59 31 31 | Fax: 040 - 711 17 00

klantenservice@indicator.nl | www.indicator.nl

 

KvK-nummer: 17085336 | Btw-nummer: NL-803026468B01