Begunstiging van levensverzekering bewaken en regelen!

Begunstiging in levensverzekering. Wim heeft twee levensverzekeringen afgesloten op zijn naam. Als begunstigden zijn achtereenvolgens aangewezen zijn echtgenote en zijn twee dochters. Enkele jaren later komt het tot een echtscheiding. Aan de levensverzekeringen wordt niet meer gedacht. Als gevolg van de echtscheiding verbreken de dochters elk contact met hun vader.

Samenlevingscontract en testament

Een jaar later krijgt Wim een relatie met Mia. Omdat ze gaan samenwonen, sluiten ze bij de notaris een samenlevingscontract af. Ook maakt Wim een testament. Daarin onterft hij uitdrukkelijk zijn beide dochters en benoemt Mia tot zijn enige erfgenaam. Hij doet dit om haar zo goed mogelijk verzorgd achter te laten. Om ervoor te zorgen dat Mia geen last krijgt met zijn dochters, bepaalt hij dat hun legitieme portie, mochten ze daar een beroep op doen, pas opeisbaar is na het overlijden van Mia. Mocht Wim na Mia komen te overlijden, dan benoemt hij in het testament de stichting KWF tot enige erfgenaam.

Uitkeringen opgeëist

Als Wim 20 jaar later overlijdt, is Mia zijn enige erfgenaam. Zijn dochters doen een beroep op hun legitieme portie, maar deze hoeft Mia niet aan hen uit te betalen. Wel claimen de dochters de uitkeringen op basis van de twee levensverzekeringen die door Wim zijn afgesloten. Omdat hun moeder inmiddels is overleden, zijn zij daarvan de enige begunstigden. Mia stelt dat zij als enige recht heeft op de uitkeringen. Zowel uit het samenlevingscontract als uit het testament blijkt dat Wim uitsluitend haar belang voor ogen had en niet dat van zijn dochters.

Bedoeling. Daar zijn de beide dochters het niet mee eens. Bij het vaststellen van de bedoeling van de verzekeringnemer (Wim) gaat het om de verklaringen en gedragingen op het moment van aanwijzing van de begunstigden. Het was toen de bedoeling van Wim om zijn echtgenote en beide dochters zo goed mogelijk verzorgd achter te laten. Eventuele latere intenties en bedoelingen zijn niet van belang.

Latere uitlatingen en gedragingen. De rechter ziet dat anders. Bij de beoordeling wie als begunstigden van de levensverzekeringen in aanmerking komen, zijn alle feiten en omstandigheden van belang. Eerst moet er worden gekeken wie er in de polissen als begunstigden worden genoemd. Ook uitlatingen of gedragingen van de verzekeringnemer die daarna plaatsvinden, zijn van belang. Daartoe rekent de rechter het samenlevingscontract en het testament waarbij Wim zijn dochters onterft en Mia tot enige erfgenaam benoemt met de stichting KWF als opvolgend erfgenaam. Dat er een samenlevingscontract is gesloten met een verblijvingsbeding spreekt in het voordeel van Mia.

Hoe oordeelt de Hoge Raad?

Het is meer dan waarschijnlijk dat Wim helemaal niet meer heeft gedacht aan de begunstiging in de levensverzekeringen of hij meende dat de uitkeringen automatisch voor Mia zouden zijn. Uit alles blijkt dat Wim de bedoeling had om haar zo goed mogelijk verzorgd achter te laten. Volgens de Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2018:1102) is het naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar dat de beide dochters van Wim zich op de aanwijzing als begunstigden beroepen. De uitkeringen uit de levensverzekeringen zijn uitsluitend voor Mia!