Contante betalingen boven € 3.000 verboden?

Wat is het probleem? Opbrengsten uit drugshandel en fraude worden op grote schaal in Nederland witgewassen. Het gaat jaarlijks om ongeveer € 16 miljard (ongeveer 1,5% van ons bnp), ongeveer de helft komt uit het buitenland. Banken bleken ongebruikelijke klanten niet streng genoeg te monitoren of te weren en dus niet om het probleem effectief aan te pakken. Daarom deed het kabinet voorstellen om de aanpak van witwassen te verbeteren. Deze moeten het criminelen moeilijker maken om verdiensten uit de onderwereld in de bovenwereld uit te geven.

Verbod omlaag naar € 3.000

De belangrijkste maatregel is het verbod op alle contante betalingen boven € 3.000. De meldplicht wordt dus vervangen door een verbod. Dat betekent dat u geen enkele contante betaling van meer dan € 3.000 kunt doen in het zakelijke verkeer, dus niet aan een leverancier, maar ook niet aan uw boekhouder. Tip.  Betalingen tussen particulieren vallen hier niet onder. U kunt uw dure aankopen op Marktplaats contant blijven betalen, als de verkoper daarmee instemt. Let op.  Als verkoper loopt u risico om zo’n hoog bedrag in contanten te accepteren, denk aan vals geld, diefstal, etc.

Toelatingsbeleid. Ook een strengere poortwachtersfunctie (toelatingsbeleid) door banken moet witwassen moeilijker maken. Daardoor kunnen banken met elkaar delen als een klant werd geweigerd. Beide regels kunnen nationaal worden ingevoerd door de Wet ter voorkoming witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) te wijzigen.

Europees verband. Daarnaast bestaat het voorstel uit maatregelen die in Europees verband moeten worden genomen. Afschaffing van het 500 eurobiljet als wettig betaalmiddel in de eurozone is de lastigste. Andere eurolanden, zoals Duitsland, betalen veel meer contant dan Nederland, ook grotere bedragen. Verder zou een Europese toezichthouder de het toelatingsbeleid en (grensoverschrijdend) witwassen beter moeten controleren.

Maar vanaf wanneer? De plannen om de Wwft te wijzigen, zijn al ruim een jaar oud. Het is onduidelijk wanneer de nieuwe regels gaan gelden. Detailhandel Nederland vindt de bovengrens van € 3.000 te laag. Zij vrezen dat het verbod tot omzetdaling zal leiden.

Cryptovaluta. De Wwft werd onlangs aangepast om cryptovaluta, zoals de bitcoin, te kunnen reguleren. Cryptovaluta zijn makkelijk te misbruiken voor witwassen. Bedrijven die cryptovaluta voor hun klanten willen bewaren of wisselen, moeten daardoor ook voldoen aan de antiwitwasregels.

Wat geldt er op dit moment?

Aankopen, zoals auto’s, boten, sieraden, etc., mogen tot € 10.000 contant worden betaald, eventueel in coupures van € 500. Daarboven geldt voor de verkoper een meldplicht bij de Financial Intelligence Unit (FIU). Deze meldplicht geldt ook voor andere dienstverleners, zoals accountants of notarissen. De Politie en de FIOD kunnen op grond van zo’n melding een onderzoek starten. Tip.  Sommige verkopers hanteren een lagere grens (bijv. € 9.000) om uit de gevarenzone te blijven. Verkopers zijn vrij om biljetten van € 500 of € 200 niet te accepteren, zolang zij dat vooraf duidelijk maken. Als koper kunt u dan geen ander maximum of coupure gebruiken.