SCHENKEN EN ERVEN - 29.10.2020

Schenken volgens de regels, anders erfbelasting!

Mag geld door de ouders worden geschonken en door de kinderen worden teruggeleend? Wat wordt er precies bedoeld met een ‘schenking des doods’ en welke eisen gelden daarvoor? Hoe regelt u dit goed voor uw cliënten?

Schenken en teruglenen

Jan en Greet zijn getrouwd in gemeenschap van goederen. Ze hebben zes kinderen. Drie jaar hebben ze geld gestort op de bankrekeningen van de kinderen met als omschrijving ‘schenking’. De kinderen hebben deze bedragen weer teruggestort op de rekening van hun ouders met als omschrijving ‘lening’. Daarvan zijn overeenkomsten opgesteld met een rente van 6%. Het totaal van de leningen is € 90.000. Als Jan overlijdt, wordt bij de aangifte voor de erfbelasting € 45.000, zijnde de helft van de schuld van de ouders aan hun kinderen, aangemerkt als schuld van de nalatenschap. Dat bedrag wordt van de waarde van de nalatenschap afgetrokken.

Schenking des doods. Volgens de inspecteur is de hele oefening alleen maar op touw gezet om betaling van erfbelasting te voorkomen. Daar is op zichzelf niets mis mee, maar dan moet er wel worden voldaan aan de wettelijke eisen die daarvoor gelden, anders kan deze schenking met geldlening niet worden geaccepteerd.

Wat staat er in de wet?

De wet zegt dat een schenking vervalt als ze de strekking heeft dat zij pas na het overlijden van de schenker zal worden uitgevoerd en niet reeds tijdens het leven van de schenker is uitgevoerd. Er wordt dan gesproken van een ‘schenking des doods’ (art. 7:177 lid 1 BW) . Dat is slechts anders als de schenking bij notariële akte wordt opgesteld. Het gaat dan om een ‘schenking op papier’ waarbij het door de ouders aan de kinderen geschonken bedrag wordt schuldig gebleven. Deze schenking moet ieder jaar worden herhaald. Het is niet mogelijk om in één notariële akte schenkingen voor meerdere jaren vast te leggen.

Normale schenkingen? Volgens de kinderen is er geen sprake van het creëren van een kunstmatige schuld. De geldleningsovereenkomsten zijn op papier vastgelegd en er wordt door de ouders 6% rente betaald, zoals door de fiscus wordt voorgeschreven. Omdat op basis van de wettelijke verdeling de gehele nalatenschap aan hun moeder is toegedeeld, beschikt zij over voldoende vermogen om de leningen nog tijdens haar leven af te lossen.

Samenstel van handelingen. De Rechtbank Noord-Holland (ECLI:NL:RBNHO:2020:6882) ziet dat anders. Er zit een korte periode tussen de schenkingen en de geldleningen. Daarbij zijn de geldleningsovereenkomsten aangegaan voor onbepaalde tijd en zijn de geldleningen in het geheel niet opeisbaar. Het is aannemelijk dat ouders en de kinderen niet de intentie hebben gehad om nog tijdens leven van de ouders vermogen over te hevelen naar de kinderen. Het samenstel van alle rechtshandelingen moet dus worden gekwalificeerd als ‘schenkingen des doods’, als bedoeld in de wet. Omdat niet is voldaan aan het wettelijke vereiste dat de schenkingen bij notariële akten zijn vastgelegd, zijn ze bij het overlijden van Jan vervallen. Het bedrag van € 45.000 mag niet van de nalatenschap worden afgetrokken. Daarover is ‘gewoon’ erfbelasting verschuldigd!

FP-advies

Schenkingen die pas worden uitgevoerd na overlijden van de schenker, vervallen bij diens overlijden. Deze bedragen mogen niet van de waarde van de nalatenschap worden afgetrokken. Dat is slechts anders als van de schenkingen notariële akten zijn opgesteld (de ‘schenkingen op papier’). Dat moet elk jaar worden herhaald. Het is niet mogelijk om schenkingen voor meerdere jaren in een akte vast te leggen!

Schenkingen die pas worden uitgevoerd na het overlijden van de schenker, vervallen bij diens overlijden. Regel en bewaak dat van de schenkingen notariële akten zijn opgesteld, want dan speelt dit niet.

Contactgegevens

Indicator BV | Schootense Dreef 31 | Postbus 794 | 5700 AT Helmond

Tel.: 0492 - 59 31 31 | Fax: 040 - 711 17 00

klantenservice@indicator.nl | www.indicator.nl

 

KvK-nummer: 17085336 | Btw-nummer: NL-803026468B01