MEERWERK - 15.02.2021

Hoe om te gaan met afrekening meerwerk in faillissement?

Stel, een aannemersbedrijf gaat failliet. Als er een doorstart is en men bouwde onder Woningborg of Bouwgarant, dan neemt een andere aannemer het werk over in de bestaande bouwsituatie. Wat als de curator nog wat moet afrekenen met de koper(s)?

Wat speelde er over meerwerk? In een recente rechtszaak (ECLI:NL:HR:2020:1954) bij de hoogste rechter (Hoge Raad) ging het om de stelling van de curator in het faillissement van de aannemer dat door de kopers te weinig is betaald voor meerwerk. De kopers weigerden te betalen, omdat een andere aannemer conform de garantieregeling het werk heeft afgebouwd. Bij oplevering heeft deze nieuwe aannemer het restant van het meerwerk (75%) ontvangen. Er was conform contract al 25% aan de inmiddels failliete aannemer betaald en de rest zou betaald worden bij oplevering.

Geen restant meerwerk meer betalen? Door het faillissement en het overnemen van het werk stellen de kopers dat er geen restant meerwerk (of een gedeelte daarvan) betaald hoefde te worden. De curator stelde dat er wel voor de reeds uitgevoerde meerwerkwerkzaamheden betaald moest worden. Er was meer dan 25% verschuldigd, sterker nog, de gehele resterende termijn, aldus de curator. De kopers wilden natuurlijk niet dubbel betalen voor het meerwerk. De curator vond dat het deel van het meerwerk dat wel was uitgevoerd meer dan 25% vertegenwoordigde. De failliete aannemer had de materialen ingekocht en de manuren reeds geïnvesteerd.

H oe zit dat nu juridisch bekeken?

Het hof heeft gesteld dat de meerwerkfacturen van de curator niet opeisbaar waren (pas bij oplevering en zo ver is het niet gekomen) en dus niet op basis van de aannemingsovereenkomst gevorderd konden worden. De curator had ook gesteld dat er sprake is van ongerechtvaardigde verrijking. Er is in deze zaak al eerder een uitspraak gedaan in hoger beroep. Toen zijn er ‘prejudiciële vragen’ gesteld. Want ja, is er sprake van ongerechtvaardigde verrijking door de termijnregeling strikt na te komen bij faillissement? De Hoge Raad vond van wel. De curator mag dus in beginsel het meerwerk (de resterende 75%) op grond van ongerechtvaardigde verrijking vorderen, aldus het hof. Dus op basis van de tweede grondslag en niet op grond van de termijnregeling van het contract, omdat de kopers dus voordeel hadden bij reeds uitgevoerd meerwerk zonder daarvoor te hebben betaald.

Vorderingen kunnen verrekend worden! Maar, zegt het hof, de opdrachtgevers hebben die 75% aan de nieuwe aannemer betaald en dus schade geleden. Deze schade kan ook in faillissement van de curator gevorderd worden. Dus de curator heeft een vordering en de kopers ook en die kunnen verrekend worden. Per saldo vist de curator dus achter het net.

Wat beslist de hoogste rechter?

De curator stelt in deze zaak cassatie in en wil alsnog nakoming vorderen van de meerwerktermijnen, want dan kan er geen sprake zijn van verrekening. De Hoge Raad is in deze zaak van oordeel dat de vorderingen van de curator tot betaling van het restantbedrag voor het meerwerk nog niet zijn ontstaan en dat er van een recht op nakoming van de verbintenissen van de kopers tot betaling van het meerwerk daarom geen sprake kan zijn. Aldus blijft het arrest van het hof in stand. Kort gezegd: de vordering van de curator ontstaat pas na faillissement en nadat de overeenkomst is omgezet naar een plicht om vervangende schade te vergoeden, oftewel: wanneer de curator aangeeft dat er niet afgebouwd wordt. De curator heeft het nakijken. De termijnregeling wordt gehandhaafd. De vordering van de curator ter zake meerwerk was nog niet opeisbaar ten tijde van het faillissement van de aannemer, omdat het meerwerk nog niet geheel was uitgevoerd.

De vordering van de curator ter zake meerwerk was nog niet opeisbaar ten tijde van het faillissement van de aannemer, omdat het meerwerk nog niet geheel was uitgevoerd. De curator (en dus de schuldeisers) blijven achter met onbetaalde rekeningen voor materialen en manuren ter zake het deels uitgevoerde meerwerk.

Contactgegevens

Indicator BV | Schootense Dreef 31 | Postbus 794 | 5700 AT Helmond

Tel.: 0492 - 59 31 31 | Fax: 040 - 711 17 00

klantenservice@indicator.nl | www.indicator.nl

 

KvK-nummer: 17085336 | Btw-nummer: NL-803026468B01