ERFRECHT - 08.04.2021

Machtiging voor uitbetaling van kindsdelen?

Wanneer mogen kindsdelen (niet) worden uitbetaald? Kan dat achteraf nog worden gerepareerd? Hoe kunt u dat juridisch beter te regelen? Wat te doen?

Ouderlijke boedelverdeling. Ruim 30 jaar geleden is de vader van Henk overleden. Hij had een testament gemaakt waarbij hij zijn gehele nalatenschap had toegedeeld aan zijn echtgenote (de ouderlijke boedelverdeling). De vijf kinderen kregen ieder een vordering van (omgerekend) € 33.000 op hun moeder. Deze vorderingen zijn pas opeisbaar na het overlijden van moeder. Daarvoor is een akte van boedelscheiding opgesteld waarin is bepaald dat de schuld van moeder aan de kinderen te allen tijde geheel of gedeeltelijk aflosbaar is. Let op.  Sinds 1 januari 2003 staat deze regeling in de wet en wordt daarom ‘de wettelijke verdeling’ genoemd (art. 4:13 BW) .

Schenkingen

Moeder heeft twee keer ‘schenkingen op papier’ gedaan aan haar kinderen. In totaal gaat het om € 47.316 aan ieder van de kinderen. Daarvan zijn bij de notaris schenkingsaktes opgesteld. Daarin is vastgelegd dat de vorderingen van de kinderen opeisbaar zijn na overlijden van moeder en ingeval haar vermogen onder bewind wordt gesteld.

Onder bewind. Als moeder wordt opgenomen in een verzorgingshuis, wordt haar vermogen onder bewind gesteld. Henk wordt tot bewindvoerder benoemd. Als de ouderlijke woning met toestemming van de kantonrechter wordt verkocht, komt er een behoorlijk vermogen vrij.

Verzoek om machtiging. Henk vraagt aan de kantonrechter machtiging om de schenkingen aan de kinderen uit te betalen. Ook wil hij de kindsdelen uitbetalen inzake het overlijden van zijn vader. Door het vermogen van zijn moeder te verminderen, hoeft zij niet zo’n grote eigen bijdrage te betalen aan het verzorgingshuis. Daarbij kunnen de kinderen het geld nu goed gebruiken.

Staat niet in testament. De kantonrechter heeft geen problemen met uitbetaling van de schenkingen. Deze zijn opeisbaar geworden, omdat het vermogen van de schenker (moeder) onder bewind is gesteld. Zo staat het in de schenkingsaktes, maar dat ligt anders voor uitbetaling van de kindsdelen. In het testament van vader staat dat deze alleen opeisbaar zijn na overlijden van de langstlevende echtgenoot. Dat is nu niet het geval.

Ook later niets geregeld. In de akte van boedelscheiding had uitdrukkelijk een bepaling kunnen worden opgenomen dat de kindsdelen eveneens opeisbaar zouden worden ingeval het vermogen van moeder onder bewind zou worden gesteld of als ze in een verzorgingshuis zou worden opgenomen. Ook was het mogelijk om dat later aanvullend in de notariële schenkingsaktes vast te leggen. Dat dit abusievelijk niet is gebeurd, zoals Henk stelt, blijkt nergens uit.

Oordeel rechter. Het feit dat de kinderen het geld goed kunnen gebruiken en dat moeder door uitbetaling van de kindsdelen een lagere eigen bijdrage hoeft te betalen, zijn geen bijzondere omstandigheden die uitbetaling van de kindsdelen rechtvaardigen volgens Hof Arnhem-Leeuwarden (ECLI:NL:GHARL:2021:1647) . De kantonrechter geeft daar dan ook geen machtiging voor! Tip.  Als daarover in het testament niets staat (check dit), mogen de kindsdelen niet worden uitbetaald als het vermogen van de langstlevende echtgenoot onder bewind wordt gesteld of in geval van opname in een verzorgingshuis. In de akte van boedelscheiding of in latere notariële schenkingsaktes kan daarvoor een aanvullende bepaling worden opgenomen. Beter is het om dat aan te passen in het testament. Dat geldt ook voor testamenten van na 1 januari 2003 waarop de wettelijke verdeling van toepassing is! De langstlevende ouder, die niet onder bewind staat, mag wel zelf gewoon beslissen om een kindsdeel uit te betalen.

Als dit niet in het testament staat (check dit en pas dit aan), mogen de kindsdelen niet worden uitbetaald als het vermogen van de langstlevende echtgenoot onder bewind is gesteld of bij opname in een verzorgingshuis. In de akte van boedelscheiding of in latere notariële schenkingsaktes kan hiertoe een aanvullende bepaling worden opgenomen.

Contactgegevens

Indicator BV | Schootense Dreef 31 | Postbus 794 | 5700 AT Helmond

Tel.: 0492 - 59 31 31 | Fax: 040 - 711 17 00

klantenservice@indicator.nl | www.indicator.nl

 

KvK-nummer: 17085336 | Btw-nummer: NL-803026468B01