ZZP’ER - 24.08.2022

De overheid wil schijnzelfstandigen aanpakken, maar hoe?

Schijnzelfstandigheid

Schijnzelfstandigheid is het kabinet al jaren een doorn in het oog. Tot voor enkele jaren konden zzp’ers en hun opdrachtgevers gebruikmaken van de Verklaring arbeidsrelatie (VAR). Tegenwoordig gebruikt men zogenaamde ‘modelovereenkomsten’ op basis van de Wet DBA. Dit neemt niet weg dat er nog steeds onduidelijkheid bestaat over de vraag wanneer er sprake is van een arbeidsrelatie en een aantal zzp’ers eigenlijk als werknemer aangemerkt zouden moeten worden. Het kabinet wil dit gaan aanpakken, al blijft deels onduidelijk hoe.

Verschillen aanpakken. Het kabinet streeft ernaar de verschillen tussen werknemers en zelfstandigen aan te pakken. Dit gebeurt door de komende jaren de zelfstandigenaftrek fors te verlagen, de opbouw van de oudedagsreserve vanaf volgend jaar te schrappen en een verplichte arbeidsongeschiktheidsverzekering voor zelfstandigen in te voeren. Ook wil men de verschillen beperken op het gebied van het arbeidsrecht.

Meer duidelijkheid? Het kabinet geeft aan meer duidelijkheid te gaan scheppen rond de vraag wanneer er sprake is van een dienstverband en wanneer niet. Dit wekt geen verbazing, want in de praktijk blijkt het met name onduidelijk wanneer er sprake is van een ‘gezagsverhouding’. De Belastingdienst werkt tegenwoordig met modelovereenkomsten, maar deze geven geen zekerheid als er in de praktijk van wordt afgeweken. Ook de huidige webmodule, waarmee beoordeeld wordt of er sprake is van een gezagsverhouding, geeft hiervan slechts een indicatie waaraan men geen rechten kan ontlenen. Bovendien blijkt de webmodule in 28% van de gevallen helemaal geen indicatie te kunnen geven.

Meer handhaving?

Het kabinet geeft aan dat er meer gehandhaafd zal gaan worden inzake schijnzelfstandigheid. Zo lang echter niet duidelijk is wanneer hiervan sprake is, zal dit moeilijk worden. Om hier duidelijkheid over te verkrijgen, zal er onder andere met het UWV, de arbeidsinspectie en sociale partners overleg plaats vinden. Het streven is er in ieder geval wel op gericht om uiterlijk per 2025 weer volledig te gaan handhaven. Handhaving staat nu op een laag pitje, met name omdat de wetgeving complex is en de capaciteit van de Belastingdienst beperkt is.

Wat betekent dit voor opdrachtnemers?  De voornemens van het kabinet betekenen in ieder geval dat zzp’ers een deel van hun fiscale voordelen zullen verliezen. Daardoor probeert het kabinet de toestroom aan zzp’ers af te remmen. Verder kunnen zzp’ers verwachten dat er strenger gecontroleerd zal gaat worden op schijnzelfstandigheid, waardoor het voor opdrachtgevers riskanter wordt een zzp’er in te huren. Daarvoor is wel noodzakelijk dat dit begrip duidelijker wordt gedefinieerd.

Wat betekent dit voor opdrachtgevers? Opdrachtgevers zullen door deze plannen in de toekomst eerder het risico lopen te maken te krijgen met schijnzelfstandigheid. Dit betekent een groter risico op naheffingen als hiervan achteraf sprake blijkt te zijn. Het is waarschijnlijk ook de bedoeling het inhuren van zzp’ers hierdoor te ontmoedigen en opdrachtgevers eerder te bewegen om werknemers in dienst te nemen in plaats van het inhuren van een zzp’er. Alles staat of valt echter met een duidelijkere omschrijving van het begrip dienstbetrekking. Wij volgen dat voor u.

Voor meer informatie over zzp’ers, ga naar https://www.tipsenadvies.nl , Download Zone, jaargang. 29, nr. 1.