Wie is er aansprakelijk als de dokter slecht bereikbaar is?

“Altijd maar weer die bandjes ...”

Koffiepauze. Jan wordt door zijn huisarts naar de cardioloog verwezen. Een week later belt Jan om 09.30 uur naar de praktijk en krijgt via een bandje te horen dat de praktijk wegens koffiepauze niet bereikbaar is. Om 10.00 uur belt Jan weer en krijgt hij de assistente aan de lijn. Jan geeft aan dat hij de afgelopen nacht van de kaart was, dat hij zich niet goed voelt en een extra pil heeft genomen. Jan wil graag met zijn huisarts overleggen.

Lunchpauze. De assistente spreekt af dat Jan zal worden teruggebeld en zegt dat dit waarschijnlijk begin van de middag zal worden. Om 13.00 uur belt Jan zelf nogmaals de praktijk, waarop hij via een bandje te horen krijgt dat het lunchpauze is. Hierop neemt Jan contact op met het ziekenhuis. De cardioloog belt direct terug en adviseert dringend met spoed een ambulance te bestellen. In het ziekenhuis krijgt Jan een hartinfarct.

Niet tijdig gehandeld. Jan dient een tuchtklacht in over zijn huisarts omdat deze volgens hem de ernst van zijn klachten heeft gemist waardoor hij onnodig lang geen niet de goede hulp heeft gekregen. De huisarts heeft nagelaten tijdig te handelen, terwijl er sprake was van een levensbedreigende situatie.

Hoe is deze praktijk georganiseerd?

Tuchtrechtelijk aansprakelijk. Het Regionaal Tuchtcollege Zwolle (ECLI:NL:TGZRZWO:2022:62) overweegt dat als basisregel geldt dat de huisarts verantwoordelijk is voor het voeren van een deugdelijke praktijkorganisatie. De huisarts kan tuchtrechtelijk worden aangesproken als er iets schort aan de praktijkorganisatie, waaronder het mogelijk niet goed functioneren van de assistente.

Hoe is de organisatie? De huisarts heeft een solopraktijk met 2.300 patiënten. Zij werkt zelf vier dagen en heeft voor de vijfde dag een vaste waarnemer. Verder zijn er twee parttime assistentes en is er praktijkondersteuning. De assistentes gebruiken een triageprotocol. De huisarts kan vaak meeluisteren met het telefoongesprek van de assistente en hoort dus hoe haar assistentes werken. De praktijk is ook een opleidingspraktijk voor assistentes.

Telefonisch menu. Omdat het een kleine praktijk is, is deze niet altijd telefonisch bereikbaar. Er wordt gebruikgemaakt van een VoIP-telefoonsysteem (Voice over Internet Protocol). In spoedgevallen krijgt de beller te horen: bij spoed toets 1. Zowel tijdens het contact van 10.00 uur als van 13.00 uur heeft Jan geen gebruikgemaakt van deze mogelijkheid.

Deugdelijke praktijkorganisatie

Goed georganiseerd. Het tuchtcollege vindt dat de huisarts haar praktijk voldoende heeft georganiseerd en dat zaken voldoende zijn geborgd. De huisarts mocht dan ook vertrouwen op de inschatting van haar assistente. Uit de door de patiënt overgelegde transcriptie van het telefoongesprek blijkt ook niet dat er sprake was van een spoedeisende situatie die om directe actie vroeg. Dat achteraf gezien deze inschatting onjuist blijkt te zijn geweest, leidt niet tot tuchtrechtelijke aansprakelijkheid van de huisarts. De klacht wordt afgewezen.

Kwalitatieve verantwoordelijkheid. Het is belangrijk dat een huisarts erop toeziet dat de praktijk is georganiseerd zoals van een redelijk handelend en redelijk bekwaam huisarts mag worden verwacht. Ondersteunend personeel moet goed zijn geïnformeerd en geïnstrueerd hoe te handelen bij onder andere telefonische hulpvragen van patiënten.