Moet u het dossier vernietigen als uw patiënt dat vraagt?

“Is dit echt wat hij wil?”

Belangrijke informatie. In het patiëntendossier staat veel belangrijke informatie over de gezondheidssituatie van de patiënt. Tip.  Wijs uw patiënt op de mogelijke nadelen van vernietiging. Denk aan de patiënt die bang is dat derden, zoals een verzekeraar of partner, zijn gegevens kunnen inzien. Dat kan immers alleen met uitdrukkelijke toestemming van de patiënt.

Alternatief. Ook kunt u hem aanbieden om, in plaats van het dossier te vernietigen, het dossier aan hem te geven. Voordeel daarvan is dat de patiënt op een later tijdstip kan besluiten zijn medische gegevens eventueel alsnog aan u of een opvolgend arts ter beschikking te stellen. U bent niet verplicht dit alternatief aan te bieden. Blijft uw patiënt bij zijn wens, vraag uw patiënt dan om zijn vernietigingsverzoek schriftelijk in te dienen, met datum en handtekening. Bewaar dit verzoek goed.

Uitzonderingen in de wet

Er zijn vier uitzonderingen op het vernietigingsrecht in de Wet op de geneeskundige behandelingsovereenkomst (WGBO). Het is belangrijk dat u deze kent.

1. Een andere wet eist dat u dossiergegevens bewaart. Een voorbeeld is de lijst van te vernietigen archiefstukken van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra, die op basis van de Archiefwet 1995 is opgesteld. Op deze lijst is aangegeven dat bepaalde gegevens (zoals een operatieverslag en ontslagbrief) vanwege het belang van wetenschappelijk onderzoek 115 jaar bewaard moeten worden. Het belang dat de overheid heeft bij het langer bewaren van deze medische gegevens zou ondermijnd worden als op verzoek van een patiënt deze gegevens tussentijds vernietigd worden.
2. Iemand anders heeft een aanmerkelijk belang bij het bewaren van de gegevens. Een familielid kan belang hebben bij bewaring met het oog op erfelijke aandoeningen. Deze uitzondering kan ook aan de orde zijn als de patiënt al een klacht heeft ingediend tegen de arts en de arts het dossier voor zijn verdediging nodig heeft en dus nog niet wil vernietigen. De arts moet beoordelen of er sprake is van ‘een aanmerkelijk belang van een ander’. Het moet gaan om een concreet, actueel belang. De theoretische kans dat een patiënt in de toekomst een klacht tegen de arts indient, valt hier dus niet onder.
3. Goed hulpverlenerschap. Dit geldt als overduidelijk is dat vernietiging van het dossier niet in het belang van de patiënt is, bijv. een ouder die de arts verzoekt om informatie over vermoede mishandeling uit het dossier van zijn kind te schrappen of als dossierinformatie zo belangrijk is voor de behandeling dat de arts bij vernietiging van de gegevens geen verantwoorde zorg meer kan leveren.
4. De WGBO is deels van toepassing. De WGBO is niet rechtstreeks van toepassing als - kortweg - in opdracht van een derde een keuring wordt verricht bij een patiënt. De WGBO is dan van ‘overeenkomstige toepassing’, maar alleen voor zover de aard van de rechtsbetrekking zich daartegen niet verzet. Dat betekent dat het vernietigingsrecht daarom niet altijd in volle omvang van toepassing is. Het vernietigingsrecht is bijv. niet van toepassing op gegevens bij sociaal-medische begeleiding van werknemers en verplichte medische keuringen tijdens het dienstverband, omdat deze informatie nodig is voor het doel waarvoor het wordt verkregen.