Handreiking omgaan met desinformatie in coronatijd
Grote kans op desinformatie
Nieuwe handreiking. In de zorg en bijv. het onderwijs is de kans groot dat u met desinformatie te maken krijgt. De handreiking Desinformatie in coronatijd: zo herken je het, zo ga je ermee om geeft handvatten om desinformatie te herkennen en om erover in gesprek te gaan. De handreiking bundelt wetenschappelijke inzichten en is gebaseerd op ervaringen met desinformatie over coronavaccins. De lessen en tips zijn ook op andere onderwerpen toepasbaar. De handreiking zal steeds met nieuwe inzichten worden bijgewerkt.
Ophttps://www.tipsenadvies.nl , Download Zone, jaargang 15, nr. 16 vindt u de handreiking Desinformatie in coronatijd: zo herken je het, zo ga je ermee om.
Desinformatie of misinformatie?
Wat is desinformatie? Desinformatie is bewust misleidende en onjuiste informatie die verspreid wordt om meningen te beĂŻnvloeden, schade aan te richten en geld te verdienen. Desinformatie wordt opzettelijk en met kwade bedoelingen verspreid. Denk aan berichten met verdraaide of uit de context gehaalde feiten, berichten vol emotie en sensatie, berichten die boos, bang of gestrest maken.
Hoe desinformatie herkennen? Desinformatie is vaak moeilijk te herkennen. Berichten zijn soms niet van echt te onderscheiden, omdat de makers slimme technieken inzetten, zoals manipulatie, nepaccounts, inspelen op emoties en zich voordoen als een expert. Ook worden er vaak onjuiste of misleidende feiten en cijfers opgevoerd om het bericht betrouwbaar te laten lijken.
Voorbeeld desinformatie.Op Engelse websites werd beweerd dat zwangere vrouwen vaker miskramen krijgen als ze het coronavaccin hebben gehad. Het aantal zou in een paar maanden tijd met 366% zijn gestegen. Deze berichten werden ook in Nederland gedeeld. Klopt dat percentage wel? In de handreiking wordt toegelicht waarom oorzaak en gevolg in dit voorbeeld niet kloppen, waardoor het bericht dat zwangere vrouwen vaker miskramen krijgen na coronavaccinatie, onjuist is.
Wat is misinformatie dan? Soms zit er in een uit z’n verband getrokken bericht een kern van waarheid. Dat maakt het lastig om het van betrouwbare berichten te onderscheiden. Het verschil tussen desinformatie en misinformatie zit in de bedoeling ervan. Misinformatie is informatie die niet goed is begrepen, maar wel verspreid wordt. Het is misleidende informatie zonder kwade bedoelingen. De verspreider weet niet dat de informatie niet klopt.
Waar vandaan? Desinformatie en misinformatie komen vooral voor op het internet, bijv. informatie die mensen als foto of video delen via sociale media of WhatsApp, berichten op forums of van influencers en (nep)experts of verhalen die mensen via via horen.
Wat doet u ermee?
Desinformatie melden. Ook artsen en andere zorgverleners hebben vrijheid van meningsuiting. Binnen de beroepsgroepen van zorgverleners is daar ook ruimte voor. Maar na discussie moeten zorgverleners zich houden aan de normen en de richtlijnen van hun beroepsgroep, in wat ze zeggen tegen hun patiënten en op sociale media. Komt u als zorgverlener desinformatie vanuit een zorgverlener tegen, dan is het goed om elkaar daar op aan te spreken. Zo nodig kunt u desinformatie bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd melden. Tip. Raadpleeg de handreiking.