ERFRECHT - 28.02.2023

Executeur (nalatenschapsafwikkelaar) kan enkel worden ontslagen om gewichtige redenen. Wanneer speelt dat?

Een executeur kan op verzoek van de erfgenamen door de rechter worden ontslagen. Echter, enkel als hiervoor gewichtige redenen kunnen worden aangevoerd. Wanneer is dat het geval volgens de wet? Wat heeft het hof beslist?

Wat speelde hierover bij het hof?

Testament met executeursbenoeming. Karin heeft acht kinderen. Ze heeft een testament gemaakt waarin ze alle kinderen tot haar erfgenamen heeft benoemd, ieder van hen voor een gelijk deel. Omdat ze bang is dat de verdeling van haar nalatenschap (de erfenis) tot onenigheid zal leiden, heeft ze twee van de kinderen tot executeur (nalatenschapsafwikkelaar) benoemd.

Problemen met de erfgenamen. Als Karin overlijdt, ontstaan er al snel problemen tussen de twee executeurs en de zes andere kinderen. Door een van de erfgenamen die de sleutel van het woonhuis heeft, wordt aan de executeurs de toegang geweigerd tot het woonhuis. Dat huis behoort tot het vermogen van de nalatenschap en moet door de executeurs worden beheerd. Ook vinden de overige kinderen dat het allemaal veel te lang duurt en dat door de executeurs de erfdelen moeten worden uitgekeerd. De afwikkeling van de nalatenschap is immers nagenoeg afgerond.

Verzoek tot ontslag ingediend. Omdat er niet wordt gereageerd, verzoeken de overige kinderen aan de rechter om de executeurs te ontslaan en andere executeurs te benoemen. In verband met de verstoorde familieverhoudingen is dat volgens hen noodzakelijk. Ook stellen ze dat de executeurs hun taak niet naar behoren hebben uitgeoefend.

Wat zegt de wet hierover? De taak van een executeur eindigt onder meer door ontslag dat de kantonrechter met ingang van een bepaalde dag verleent (art. 4:149 lid 1 sub f BW) . Het ontslag wordt verleend op eigen verzoek. Het ontslag kan ook om gewichtige redenen worden verleend op verzoek van een mede-executeur, van een erfgenaam of van het Openbaar Ministerie (art. 4:149 lid 2 BW) . Wat deze gewichtige redenen zijn, zegt de wet niet. Dat moet voor elk concreet geval worden beoordeeld door de rechter.

Alle reden om door te gaan. Er is geen enkel bewijs dat de executeurs hun taak niet goed hebben uitgevoerd. Dat ze geen toegang hebben tot het woonhuis, kan hen niet worden verweten. Daarbij is de executele nog lang niet afgerond. Er is nog een belastingschuld die moet worden betaald. Daarvoor moet er een onroerende zaak worden verkocht. Ook moet het woonhuis van Karin dringend worden onderhouden. Dat is een taak voor de executeurs.

Beslissing hof

Verstoorde familieverhoudingen zijn op zich geen gewichtige reden om de executeurs te ontslaan. Dat zou slechts anders zijn als daardoor de uitvoering van de executele onmogelijk wordt gemaakt. Dat is hier niet het geval. Ondanks de vertrouwensbreuk met enkele erfgenamen zijn de executeurs nog steeds in staat om hun taak uit te voeren. Daarbij heeft Karin in haar testament juist twee executeurs benoemd, omdat dan niet steeds de medewerking van alle erfgenamen nodig is. Hof Arnhem-Leeuwarden (ECLI:NL:GHARL:2022:10916) oordeelt dat de executeurs gewoon in functie blijven en wijst er nog op dat ze verplicht zijn om bij het einde van de executele rekening en verantwoording af te leggen aan de erfgenamen (art. 4:151 BW) . De erfgenamen kunnen dan controleren of de executeurs hun taak goed hebben uitgevoerd!

Een executeur kan op eigen verzoek door de rechter worden ontslagen plus op verzoek van de erfgenamen. In dat geval moet het gaan om gewichtige redenen die de uitvoering van de executele onmogelijk maken. Wel moet de executeur bij het einde van zijn taak rekening en verantwoording aan de erfgenamen afleggen.

Contactgegevens

Indicator BV | Schootense Dreef 31 | Postbus 794 | 5700 AT Helmond

Tel.: 0492 - 59 31 31 | Fax: 040 - 711 17 00

klantenservice@indicator.nl | www.indicator.nl

 

KvK-nummer: 17085336 | Btw-nummer: NL-803026468B01