ERF- EN SCHENKBELASTING - 17.04.2023

Kindsdeel erfenis ouder niet zomaar eerder uitbetalen

Bij overlijden van een van de ouders hebben de kinderen recht op hun kindsdeel. Dit is meestal pas opeisbaar bij overlijden van de langstlevende ouder. Als men dit kindsdeel eerder wil uitbetalen, kan dat vervelende gevolgen hebben.

Kindsdeel. Bij het overlijden van de eerste ouder heeft het kind op grond van het testament of de wet recht op een deel van de nalatenschap. Dat kindsdeel kan in principe pas opgeëist worden bij het overlijden van de langstlevende ouder. Let op.  Het kindsdeel is iets anders dan de legitieme portie. De legitieme portie is het minimale bedrag waar het kind recht op heeft als het kind in het testament is onterfd. Een kindsdeel is een gedeelte uit de nalatenschap. Kinderen (maar ook de langstlevende ouder) hebben allen recht op een gelijk deel van de nalatenschap als er geen testament is opgesteld. Bij testament kan het kindsdeel worden beperkt, maar dit kan niet lager zijn dan de legitieme portie.

Kindsdeel eerder opeisen?

Wanneer? In de wet staat een aantal situaties genoemd waardoor een kind het kindsdeel eerder kan opeisen, bijv. bij hertrouwen, faillissement of overlijden van de langstlevende ouder. Ook in een testament kunnen dit soort bepalingen worden opgenomen. Tip.  Denk daarbij ook aan samenwonen als ware men gehuwd of bij opname in een verpleeg- of verzorgingstehuis.

Kindsdeel eerder uitkeren?

Stel, uw kind heeft behoefte aan financiële middelen en u, als langstlevende ouder, kunt deze missen. Wat staat er dan in de weg om vrijwillig (dus zonder dat er een van de wettelijke of testamentaire bepalingen van toepassing is) aan uw kind alvast het kindsdeel of een deel daarvan uit te betalen?

Dat mag, tenzij ... Op grond van het Burgerlijk Wetboek bent u geheel vrij om dat te doen, tenzij u daardoor eventuele andere schuldeisers zou duperen. Let op 1.  Als u namelijk door het uitkeren van dat kindsdeel niet meer in staat zou zijn om andere schulden te voldoen, kunnen deze schuldeisers de uitbetaling vernietigen. Het kindsdeel zal dan terugbetaald moeten worden. Let op 2.  Datzelfde geldt als u meerdere kinderen heeft en slechts aan een daarvan het kindsdeel uitkeert, waardoor de andere kinderen gedupeerd kunnen worden.

Hoe pakt dit fiscaal uit?

Adder onder het gras. Fiscaal zit er echter nog wel een flinke adder onder het gras. U betaalt namelijk vrijwillig (een gedeelte van) het kindsdeel en verliest daarover het zogenaamde ‘vruchtgebruik’. Het uitgekeerde geld levert u niets meer op. Uw kind kon namelijk het kindsdeel pas opeisen als er aan één van de wettelijke voorwaarden of aan een bepaling uit het testament is voldaan.

Schenking. Is dat kindsdeel rentevrij, dan is een eerdere terugbetaling fiscaal een schenking van u aan uw kind. Deze schenking wordt dan fiscaal vastgesteld op 6% van de schuld vermenigvuldigd met een van uw leeftijd afhankelijke factor. Hoe jonger u bent, hoe hoger de factor.

Voorbeeld.Stel, het kindsdeel is € 50.000 en uw leeftijd op moment van eerder uitkeren is 81 jaar. Dan is de fiscale waarde van het kindsdeel € 38.000, waardoor u bij volledige uitbetaling € 12.000 schenkt waarover schenkingsrecht is verschuldigd.

Rentedragend. Bij een rentedragende schuld van het kindsdeel moet u ook even opletten. Het gaat er dan om of er sprake is van een zakelijke rente, waarbij u tevens moet bekijken of er sprake is van een enkelvoudige of samengestelde (rente-op-rente) interest. Raadpleeg hierover uw adviseur.

Het eerder uitkeren van een kindsdeel kan vervelende fiscale gevolgen hebben. U doet er goed aan in uw testament zo’n eerdere uitbetaling als optie op te nemen. Zelfs dan verdient het echter aanbeveling om bij daadwerkelijke uitbetaling uw adviseur te raadplegen of met de Belastingdienst te overleggen om schenkingsrecht te voorkomen.

Contactgegevens

Indicator BV | Schootense Dreef 31 | Postbus 794 | 5700 AT Helmond

Tel.: 0492 - 59 31 31 | Fax: 040 - 711 17 00

klantenservice@indicator.nl | www.indicator.nl

 

KvK-nummer: 17085336 | Btw-nummer: NL-803026468B01