De saldolijfrente: een saldo wat?
Voordat er wordt ingegaan op de waardering van de saldolijfrente nog even kort, ter verfrissing van het geheugen, de beschrijving van de saldolijfrente.
De saldolijfrente
Een saldolijfrente is een lijfrente afgesloten voor 2001, waarvan de premies onder de geldende wetgeving niet aftrekbaar waren. De lijfrente-uitkeringen hadden echter wel de kenmerken van een lijfrente, zoals periodiciteit en een kans op nadeel voor de verzekeraar van meer dan 1%. Het gevolg was dat de lijfrente-uitkering progressief belast werd, terwijl de premies niet in aftrek waren gebracht. Dit strookte niet met de bedoeling van de wetgever om slechts de rente(aangroei)component van een lijfrente te belasten. Om alleen de rentecomponent in de periodieke uitkeringen te belasten, stond de wetgever toe dat de betaalde, niet in aftrek gebrachte premies, in mindering mochten worden gebracht op de uitkeringen. Indien alle premies waren verrekend met de uitkeringen, werd het restant van de uitkeringen belast.
Box 3-lijfrente Vanaf 2001 is een lijfrente die niet voldoet aan de voorwaarden om in aanmerking te komen als een uitgave voor de inkomensvoorziening, een box 3-lijfrente en die lijfrente wordt als zodanig belast. Belast is de waarde van de lijfrente, de uitkeringen zijn onbelast.
Overgangsrecht bestaande saldolijfrente
Bij de invoering van de Wet IB 2001 was overgangsrecht opgesteld voor de reeds bestaande saldolijfrenten. In dit overgangsrecht kon gebruik worden gemaakt van een keuze. De keuze was om op 31 december 2000 af te rekenen over de waarde in het economisch verkeer van de lijfrente of de lijfrente in box 1 aan te houden en uiterlijk op 31 december 2020 af te rekenen over de waarde van de dan nog bestaande saldolijfrenten. Dit gold voor reeds ingegane lijfrenteovereenkomsten en nog niet ingegane lijfrenteovereenkomsten.
Maximering jaarlijkse premie Tegelijkertijd is bij de invoering van de Wet IB 2001 de aftrek van de jaarlijkse premie gemaximeerd. Overschrijding van de gemaximeerde premie zorgde ervoor dat het bovenmatige deel van de premie als bezitting werd opgenomen in box 3. Dit resulteerde erin dat een deel van de lijfrente-uitkering (dat samenhing met het bovenmatige deel van de premie) onbelast werd genoten in box 3. Voor de jaren 2001 tot en met 2009 kon hierdoor ook bij een te hoge premie nog rekening worden gehouden met het bovenmatige deel van de premie. Vanaf 2010 vindt de afwikkeling van de saldorente geheel plaats in box 1, ook het deel van de uitkering dat ziet op niet in aftrek gebrachte premies. De maximale jaarlijkse aftrekbare premie is gesteld op € 2.269 vanaf 2010. Met het bovenmatige deel van de premie wordt vanaf 2010 geen rekening meer gehouden, ook niet in box 3.
Gevolgen eindigen overgangsrecht
Op 31 december 2020 is het overgangsrecht voor oude saldolijfrenten geëindigd. De saldolijfrente verhuist op dat moment naar box 3. Deze sfeerovergang zorgt ervoor dat de opgebouwde rente in de lijfrente op 31 december 2020 wordt belast in box 1. De belaste rente is het verschil tussen de waarde van de lijfrente en het betaalde bedrag. Als de gerechtigde al uitkeringen heeft ontvangen, dan wordt het betaalde bedrag met de ontvangen uitkeringen verminderd. Is het bedrag aan ontvangen uitkeringen hoger dan het betaalde bedrag, dan is er belasting verschuldigd over de waarde van de polis. Het bijzondere tarief van 45% is op verzoek van toepassing.De waardering in box 1 dient te geschieden naar de waarde in het economisch verkeer. Hiervoor dient een actuele actuariële waardering te worden opgesteld. De waardering van de lijfrente in box 3 per 1 januari 2021 is gebaseerd op artikel 19 van het Uitvoeringsbesluit inkomstenbelasting 2001. Daarbij wordt rekening gehouden met de afhankelijkheid van de lijfrente-uitkering op het leven van één persoon of van meerdere personen, met het geslacht en met de leeftijd.
bz-advies
Het overgangsrecht voor een saldolijfrente eindigde per 31 december 2020. Hierdoor verhuist de saldolijfrente per 1 januari 2021 naar box 3. Er is belasting in box 1 verschuldigd over het rentebestanddeel in de polis. Zijn de totale ontvangen uitkeringen hoger dan het betaalde bedrag, dan is belasting in box 1 verschuldigd over de waarde van de polis.