Uitgetreden uit de maatschap en aansprakelijk?

Praktijkgeval. Kees en Piet zijn samen vennoten in een Vof. In de overeenkomst van vennootschap onder firma staat dat deze Vof eindigt bij uittreding van een van de vennoten. In dat geval heeft de andere vennoot het recht om de onderneming van de Vof voort te zetten. Maakt de andere vennoot gebruik van zijn recht tot voortzetting, dan heeft hij ook het recht om alle activa (bedrijfsgoederen) van de onderneming over te nemen. Dit echter onder de verplichting om alle passiva (schulden) van de onderneming voor zijn rekening te nemen.

Krediet bij financieringsmaatschappij. Tijdens de duur van de Vof wordt voor de onderneming een kredietovereenkomst voor € 345.000,- gesloten met financieringsmaatschappij EHF. Deze staat op naam van de Vof. In de overeenkomst staat echter dat iedere vennoot tot een maximumbedrag van € 140.000,- hoofdelijk aansprakelijk is tegenover EHF voor de Vof-verplichtingen.

Samenwerking opgezegd

Openstaande schuld. Na enkele jaren besluit Kees om de samenwerking op te zeggen. Piet maakt gebruik van zijn recht om de onderneming als eenmanszaak voort te zetten. Helaas gaat het niet zo goed met het bedrijf. Dus wordt de onderneming nauwelijks een jaar later door Piet verkocht. Dan staat er voor een bedrag van € 180.000,- nog een schuld open aan EHF. Voor een deel van die schuld wordt door Piet een betalingsregeling getroffen. En voor het restant van de schuld (€ 69.358,-) klopt EHF aan bij Kees.

Gevrijwaard? Kees weigert te betalen. In de eerste plaats is hij allang geen vennoot meer van de Vof. Met de onderneming heeft hij dan ook niets meer te maken. En in de tweede plaats staat in de Vof-overeenkomst dat Piet verplicht is om alle schulden over te nemen. Daarmee is Kees voor iedere aansprakelijkheid die voortvloeit uit lopende verplichtingen van de onderneming gevrijwaard. EHF moet dus bij Piet zijn, maar niet bij hem!

Wat heeft de rechter nu beslist?

De rechter ziet dat anders. In de wet staat dat iedere vennoot hoofdelijk aansprakelijk is voor schulden die voortvloeien uit verplichtingen die op het moment dat hij nog vennoot was, namens de vennootschap zijn aangegaan. En anders dan Kees beweert, houdt die aansprakelijkheid niet op als de Vof eindigt. Ook is de hoofdelijke aansprakelijkheid vastgelegd in de overeenkomst met kredietverstrekker EHF. Op basis daarvan kan hij nog steeds door EHF privé aansprakelijk worden gesteld.

Twee uitzonderingen. Volgens de Rechtbank Amsterdam 28.08.2013 (ECLI:NL:RBAMS:2013: 6238) is dat slechts in twee gevallen anders.

1. Als Kees kan aantonen dat hij door EHF ontslagen is van zijn hoofdelijke aansprakelijkheid; want dat kan alleen EHF doen, dat gaat buiten Piet om.
2. Als Kees kan aantonen er met Piet andere afspraken zijn gemaakt over de draagplicht van de schuld tegenover EHF; dan moet er sprake zijn van schuldoverneming door Piet waarbij Kees voor iedere aansprakelijkheid wordt gevrijwaard. Omdat Kees niet slaagt in dat bewijs, oordeelt de rechter dat hij nog steeds voor de schuld aan EHF privé aansprakelijk is. Hij moet dus betalen.