Weinig werk, maar hoge bouwlegesnota

Stenen uitbouw. Een inwoner van de gemeente Zaanstad (hierna ‘Albert’) wilde zijn woning met een stenen aanbouw uitbreiden. Groot? Nou, dat viel wel mee, zo vond hij zelf. De uitbouw zou een oppervlakte van 38 m² moeten krijgen. Het werk was vergunningplichtig, dus werd er bij de gemeente Zaandam een vergunning aangevraagd.

Bouwleges. Tot dan toe allemaal geen probleem, tót het moment dat de gemeente een legesnota aan Albert stuurde. En die was niet mis! De gemeente bracht maar liefst een bedrag van € 1.240,98 aan bouwleges in rekening. En dat vond onze Albert toch wel erg veel. Hij stapte daarop naar de Rechtbank Noord-Holland, 25.08.2014 ( RBNHO:2013:14086 ).

2 of 6% van de bouwsom?

Normaal belastingtarief? Albert voerde bij de rechtbank aan dat het ging om een kleine wijziging in het oorspronkelijke bouwplan. En voor dat soort kleine bouwwerkzaamheden kende de plaatselijke legesverordening een bijzonder (laag) tarief van 2% van de bouwsom. Nog veel, maar vooruit. De gemeente hanteerde echter niet het minitarief, maar het normale tarief van maar liefst 6% van de bouwkosten. Was dat terecht?

Klein of groot?

Op hoofdlijnen. Waarom vond de bewoner dat het om een ‘kleine klus’ ging? Allereerst werd gesteld dat de gemeente (Zaanstad) alleen een ‘marginale toetsing’ van de wijziging van het bouwplan hoefde te verrichten. Een controle op hoofdlijnen, zeg maar. Daarmee kon volgens de bouwopdrachtgever volstaan worden omdat zijn buren een identieke aanbouw hadden. En omdat die aanbouw al gerealiseerd was, waren meteen een heleboel zaken duidelijk. Dus kon het vlug gaan. Daar was de rechter het niet mee eens. Of het een grote of een kleine klus was, moest getoetst worden aan de bouwplannen zelf en niet (ook) aan het werk dat de gemeente eraan had. Ook als een ambtenaar op vrijdagmiddag in een half uurtje een groot project kan afwerken, is het een grote klus waarvoor het hoge tarief in rekening gebracht mag worden.

Niet meer in een redelijke verhouding?

Vrijheid voor gemeente? De rechtbank was het ook niet met de stelling van de bewoner eens dat het tarief van 6% dat nu uit de koker kwam rollen, disproportioneel (niet meer in redelijke verhouding) was. De gemeente had nu eenmaal de vrijheid om per m² van de verbouwing een vast bedrag in rekening te brengen en dat ze van die vrijheid maximaal gebruikmaakte, was volgens de rechter haar goed recht.

De leges waren volgens de rechtbank zowel absoluut (het bedrag van de aanslag zelf) als relatief (de leges als percentage van de bouwsom) niet te hoog. Verder was de rechtbank van oordeel dat de gemeente in redelijkheid had kunnen bepalen dat er geen sprake was van een geringe wijziging van het bestaande bouwplan. Daarvoor was de verbouwing eenvoudigweg te groot. Het beroep was ongegrond. De vraag of er sprake is van een grote of een kleine aanpassing van het bestaande bouwplan is dus niet afhankelijk van de werkzaamheden bij de vergunningverlener, maar van de feitelijke bouwwerkzaamheden.