ARBEIDSOVEREENKOMST - 16.03.2017

Demotie, aan de slag in een andere functie

Wat is ‘demotie’ eigenlijk?

Demotie. In de wet is geen specifieke regeling opgenomen over demotie. Het is dus een term die vooral in de praktijk wordt gebruikt. Wat wordt er dan verstaan onder ‘demotie’?

Negatief? Demotie heeft vaak een negatieve klank: de werknemer wordt onvrijwillig teruggezet in functie en salaris. Hierdoor lijkt het vaak een soort strafmaatregel, denk aan demotie van een disfunctionerende werknemer, maar ook aan demotie na het verdwijnen van de functie of als sanctie bij wangedrag.

Vrijwillig kan ook. Vrijwillige demotie zien we meer en meer nu werknemers langer moeten doorwerken. In de praktijk kan het voor alle betrokkenen een uitkomst zijn als een oudere werknemer de laatste jaren werkt in een andere, minder belastende functie.

Wijziging van de overeenkomst

Instemming vereist. Demotie is niet meer en niet minder dan een wijziging van de arbeidsovereenkomst. De functie of de werkzaamheden en het daaraan gekoppelde salaris wijzigen immers. Zo’n wijziging mag u niet zomaar doorvoeren. U moet daar heel goede redenen voor hebben en de werknemer moet instemmen met de wijziging.

En anders ...? Als de werknemer niet instemt en u de demotie toch wilt doorzetten, zult u duidelijk moeten maken dat uw belang zwaarder weegt dan het belang van de werknemer. Daarbij kan het een rol spelen in hoeverre u negatieve gevolgen compenseert, bijvoorbeeld door de demotie niet direct in te laten gaan, of de terugval in salaris geleidelijk door te voeren. Tip. Zorg dat u de reden voor de demotie kunt onderbouwen. Is de reden bijvoorbeeld disfunctioneren, zorg dan dat u kunt aantonen dat u genoeg heeft gedaan om het functioneren te verbeteren.

Is demotie opgenomen in het beleid?

Of u een goede reden heeft voor de demotie is medeafhankelijk van het beleid hierover in uw bedrijf. Tip. Zorg dat uw beleid over demotie kenbaar is voor uw werknemers én pas dit beleid strikt toe.

Strikt toepassen. U kunt dus niet de ene werknemer terugzetten in functie en het salaris niet aanpassen en bij een andere werknemer in exact hetzelfde geval het salaris wél wijzigen. Stel dat u beleid heeft over oudere werknemers, dan moet u er rekening mee houden dat dit niet discriminerend mag zijn. Het onderscheid dat u maakt met jongere werknemers moet gerechtvaardigd zijn.

Wat zegt de cao? Uw beleid kan ook blijken uit een toepasselijke cao. Veel cao’s kennen regelingen voor oudere werknemers. Check dus altijd goed wat er in de cao staat.

Hoe doet u dat in de praktijk? Licht de werknemer in als u demotie wilt toepassen. Leg hem uit wat uw redenen zijn en geef hem de kans om zijn kant van het verhaal te doen. Bevestig het gesprek, het besluit tot demotie en de gevolgen daarvan vervolgens schriftelijk. Let op. Denk goed na over de gevolgen van de demotie. Stel bijvoorbeeld dat u een eindloonregeling als pensioenregeling kent: geldt het nieuwe lagere salaris dan als referentie voor de gehele diensttijd? Maak duidelijke afspraken met de werknemer.