Hoge Raad over btw privégebruik bij Vof en maatschap

Investeringsgoederen?

In een Vof of maatschap komt het vaak voor dat investeringsgoederen door een of meerdere vennoten of maten worden gekocht en gebruikt in de gezamenlijke onderneming. Deze goederen worden niet altijd ‘ingebracht’ in de onderneming. De vraag is dan of de Vof of maatschap recht op btw-aftrek heeft. Verder is de vraag hoe er moet worden omgegaan met privégebruik.

Rechtszaak. De aanleiding van de recente rechtszaak (ECLI:NL:HR:2021:1836) was het ‘champignonkwekerij-arrest’ uit 2015. In dat arrest destijds was de btw in aftrek gebracht op de bouwkosten van een woning die deels zakelijk werd gebruikt. De woning was eigendom van twee van de drie maten. De Hoge Raad besliste toen dat de maatschap geen btw over het privégebruik hoefde te betalen, omdat de maatschap niet als eigenaar over de woning kon beschikken. De btw-aftrek kon niet meer nageheven worden.

Waar gaat het nu om?

Na het ‘champignonkwekerij-arrest’ was de vraag vooral of het arrest ook van toepassing is op samenwerkingsverbanden waarbij alle maten of vennoten gezamenlijk eigenaar zijn van het investeringsgoed, maar deze niet ingebracht hebben in de onderneming. Moet de Vof of maatschap dan ook geen btw over het privégebruik betalen?

Bedrijfsvermogen. Volgens de Hoge Raad kan een investeringsgoed bij een Vof/maatschap als bedrijfsvermogen voor de btw worden aangemerkt als:

• de maten of vennoten gezamenlijk als eigenaar over het goed kunnen beschikken; en
• het goed (geheel of gedeeltelijk) is bestemd voor de onderneming.

Gezamenlijk eigendom. Bij gezamenlijk eigendom van het goed kunnen de maten of vennoten als eigenaar over het goed beschikken. Het bestemmen voor de onderneming moet uiterlijk bij de ingebruikname gebeuren. Als de Vof of maatschap alle btw in aftrek heeft gebracht, wordt er aangenomen dat het goed geheel als ondernemingsvermogen voor de btw is aangemerkt en er dus ook btw over het privégebruik wordt betaald.

Belang?

Maatschapsarrest. Op basis van een heel oude uitspraak van de Hoge Raad (ECLI:NL:PHR:1983:AW9011) mag een Vof of maatschap btw aftrekken op door een vennoot of maat aangeschafte goederen die zakelijk worden gebruikt. De staatssecretaris heeft dat ook in het Besluit Uitsluiting Aftrek van voorbelasting vastgelegd. Mogelijk heeft de recente uitspraak ook gevolgen voor de btw-aftrek bij aanschaf van investeringsgoederen door een maat of vennoot. Als daar iets in verandert, brengen wij u daar uiteraard van op de hoogte. Let op. De regels voor de inkomstenbelasting en de btw verschillen.

Onroerende zaken. Sinds 2011 mag er voor onroerende zaken slechts btw in aftrek worden gebracht voor zover deze zakelijk wordt gebruikt. Er hoeft dan alleen btw over privégebruik te worden betaald als de onroerende zaak in de jaren na aanschaf meer privé wordt gebruikt dan aanvankelijk. Het belang van deze uitspraak is voor onroerende zaken dus sowieso beperkt.

Roerende zaken. Voor roerende investeringsgoederen (bijv. auto’s) die niet gezamenlijk bij alle vennoten/maten in eigendom zijn, is er dus geen btw over het privégebruik (meer) verschuldigd, maar tegelijk is de btw-aftrek bij aanschaf beperkt tot het zakelijke gebruik, een vestzak-broekzakoperatie dus.