ERFBELASTING - 14.02.2012

‘Last’ waardedrukkend voor de erfbelasting?

Erven van een woning

Erfbelasting betalen. Elke dag overlijden in Nederland ongeveer 370 personen. Veel van hen hadden een eigen woning, die ze - als er geen partner (meer) is - meestal nalaten aan hun kinderen. Meestal is die woning maar moeilijk verkoopbaar, veel woningen zijn zelfs feitelijk onverkoopbaar. Daar heeft de Belastingdienst echter weinig boodschap aan. Die wil al snel geld (erfbelasting!) zien, ook als de woning nog niet verkocht is. Vanaf acht maanden na de dag van overlijden brengt de fiscus ook nog heffingsrente in rekening.

Let op. Neem als u na een overlijden moeilijkheden voorziet, snel contact op met de Belastingdienst om over uitstel van betaling en/of een betalingsregeling voor de erfbelasting te praten.

Voor erfbelasting geldt WOZ-waarde

Voor de erfbelasting dient een geërfde woning op de WOZ-waarde gewaardeerd te worden.

Wel mag u kiezen uit de WOZ-waarde van het jaar van overlijden of het jaar daaropvolgend.

Het gaat hierbij om de waarde van de woning in vrije staat. Daarbij mag rekening worden gehouden met de waardedruk van een huurcontract. Dat huurcontract mag ook met de overige erfgenamen (de kinderen) zijn afgesloten.

Partner goed behuisd achterlaten

Beslissing van Hof Den Haag. Maar wat nu als er geen huurcontract is? Zit u dan opgescheept met die (vaak veel te hoge) WOZ-waarde? Waarschijnlijk wel, maar een beslissing van Hof Den Haag biedt een beetje hoop.

Het ging daarbij om de situatie dat iemand zijn (nieuwe) partner goed behuisd wilde achterlaten. De zaak was als volgt. Een weduwnaar woonde samen met een oudere vriendin. Met zijn twee zonen had hij afgesproken dat zij na zijn overlijden gratis in de woning mocht blijven wonen. Toen vader overleed, bedroeg de taxatiewaarde van de woning € 450.000,-.

Voor lager bedrag aangegeven. De jongens hielden zich netjes aan vaders wens. De geërfde woning werd door hen voor een lager bedrag dan de vrije waarde aangegeven. De zonen hielden rekening met een waardedruk van 20%, wegens de bewoning door de vriendin. Zij had - op grond van haar leeftijd - na het overlijden van pa nog 4,1 jaar ‘te gaan’. De inspecteur wilde echter een waardering op basis van de vrije verkoopwaarde (sinds 1 januari 2010 dus de WOZ-waarde).

Opgelegde ‘last’ is waardedrukkend

De zaak belandde bij de rechter. In hoger beroep (LJN: BV2221) werd met succes aangevoerd dat het woonrecht van de vriendin voortkwam uit een door vader aan de zoons opgelegde ‘last’.

Dat geloofde de rechter. De rechter geloofde ook dat de vriendin die last had aanvaard. Het waardedrukkend effect van de last bedroeg volgens de regels van de Successiewet 18% van de vrije waarde. Het hoger beroep werd door de beide zonen dan ook gewonnen!

Schriftelijk bewijsmateriaal. Een last kan dus een methode zijn om de waarde van een woning te verlagen. Het voorhanden hebben van bewijsmateriaal waarin dit zwart-op-wit op papier staat, helpt hierbij natuurlijk!