BESTEMMINGSPLAN - 29.08.2014

Concurrent? Schiet niet met losse flodders!

Scherp schieten?! Concurrenten schieten vaak maar met losse flodders in een beroepsprocedure. Zo doen ze een beroep op de ‘harde’ ruimtelijke regels uit wetten of verordeningen.

Door echter munitie te halen uit de ‘zachtere’ ruimtelijke visies of beleidsregels, kan men veel scherper schieten. Dat is althans hoe de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State, onze hoogste bestuursrechter, er tegenwoordig tegenaan kijkt. Hoe kunt u er dan het meeste uithalen?

Wat is nu echt uw belang?

Relativiteitsvereiste. Tegenwoordig moet er een verband zitten tussen de beroepsgronden die u aanhaalt en de echte, achterliggende reden om het bestemmingsplan aan te vechten. Alleen dan kan de Raad van State het bestemmingsplan vernietigen. Met een duur woord staat dit bekend als het ‘relativiteitsvereiste’.

Met hagel schieten. Eerder kon u een ruimtelijk besluit, zoals een bestemmingsplan, met hagel beschieten. De rechter toetste dan wel of iets van die hagel hout sneed. Dat is nu wel afgelopen.

Let op. De rechter stelt tegenwoordig vragen als: ‘Wat is nu echt uw belang om deze nieuwe supermarkt tegen te houden?’ en: ‘Op welke regel beroept u zich en is deze regel ook bedoeld om uw belang te beschermen?’ Veel beroepsgronden sneuvelen daarmee al in een vroegtijdig stadium, omdat er nauwelijks een ruimtelijke regel is te vinden die bedoeld is om de belangen van concurrenten te beschermen.

Voorbeeld. Stel, de gemeente heeft een ontheffing verleend van de parkeernormen waardoor de concurrent een voordeel heeft, omdat er gemakkelijker meer auto’s kunnen staan en daarmee de bereikbaarheid groter is.

Indien u dit als argument naar voren brengt, zal dat in beroep niets opleveren. Deze ontheffing van de parkeernormen is immers niet bedoeld om een concurrentiebelang te beschermen, zoals de Raad van State enige tijd geleden oordeelde, 11.09.2013 ( RVS:2013:1146 ).

Echte munitie volgens de Raad van State

Beleidsregels en visies. De Raad van State oordeelde onlangs, 16.04.2014 ( RVS:2014:1335 ), dat de echte munitie te vinden is in concrete gemeentelijke of provinciale beleidsstukken of in visies. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het detailhandelsbeleid van de gemeente als het om een supermarkt of andere winkel gaat.

Detailhandelsbeleid. Een beetje fatsoenlijk detailhandelsbeleid is er immers op gericht om het winkelgebied te laten floreren door leegstand te bestrijden en - zoals dat dan heet - onderbrekingen van het winkelfront tegen te gaan. Winkelgebieden moeten namelijk een compacte structuur met aaneengesloten winkelwanden hebben. Anders gezegd: het winkelcentrum nodigt niet uit om gezellig te gaan shoppen als de helft van de winkels leegstaat. Dat moet uw cliënt als concurrent dus bestrijden.

Tip. Indien uw cliënt als concurrent in beroep dan aantoont dat er in de omgeving al sprake is van leegstand en dat hij bang is dat dit met de nieuwe supermarkt alleen nog maar erger wordt, dan heeft hij wel een echt belang. En dat belang wordt ook beschermd door het detailhandelsbeleid.