GEMEENTE - 16.12.2015

Niet handhaven onrechtmatig?

Onrechtmatige overheidsdaad. Een gemeente kan bij het uitoefenen van haar overheidstaak een onrechtmatige daad plegen en daardoor schadeplichtig zijn. Zo kan de gemeente in de fout gaan bij het handhaven, of bij het niet handhaven, van een bestemmingsplan, met als gevolg dat oneerlijke concurrentie in stand wordt gelaten.

Verplichting tot schadevergoeding? Moet een gemeente dan de schade vergoeden die ontstaat door het niet handhaven van het bestemmingsplan? In een zaak voor het Gerechtshof Amsterdam, 14.07.2015 (GHAMS:2015:1398) , besliste het Hof dat de gemeente die niet handhavend wilde optreden, niet aansprakelijk was voor de schade die werd geleden door de oneerlijke concurrentie.

Wat was het geval? De gemeente Amstelveen werd gedagvaard door een bloemist die stelde dat de gemeente jegens hem onrechtmatig handelde, omdat de gemeente onvoldoende handhavend optrad tegen concurrenten die handelden in strijd met het bestemmingsplan. Het ging om tuinbouwbedrijven die in strijd met het bestemmingsplan ook snijbloemen aanboden aan particulieren.

Niet tot het gaatje. De snijbloemen die de tuinbouwbedrijven aanboden, waren grotendeels van eigen teelt. Eigen teelt valt onder de zogenaamde ‘boerderijverkoop’ en is niet verboden. Alleen de verkoop van niet-eigen teelt is verboden. De gemeente had dit ook gecontroleerd, maar omdat het grootste deel van de verkoop eigen teelt was, was de gemeente niet ‘tot het gaatje’ gegaan.

Beleidsvrijheid. Het Hof heeft beslist dat de gemeente zich mag beperken tot handhaving op basis van een, redelijk te achten, handhavingsbeleid. De gemeente moet nu eenmaal keuzes maken bij de beantwoording van de vraag welk belang het meest gediend is met handhaving. Zij heeft jegens deze ondernemer in dit geval niet onrechtmatig gehandeld en heeft ook niet gehandeld in strijd met de algemene beginselen van behoorlijk bestuur. De vordering van de bloemist werd dan ook afgewezen.