EINDE ARBEIDSOVEREENKOMST - 05.10.2017

Ontslaan ... altijd eerst herplaatsen!

Wat zijn de regels?

Wat zegt de wet? In het Burgerlijk Wetboek staat vermeld dat de werknemer alleen ontslagen kan worden als herplaatsing van de werknemer binnen een redelijke termijn, al dan niet met behulp van scholing, in een andere passende functie niet mogelijk is of niet in de rede ligt.

Passende functie. Een passende functie is een functie die aansluit bij de opleiding, ervaring en kennis/capaciteiten van de werknemer. Let op. Als er sprake is van een ontslag wegens disfunctioneren, kan een functie onder het ‘oude’ functieniveau passend zijn. Het vereiste niveau wordt immers niet (of niet langer) verricht. Let op. Er mag dan geen gebrek zijn geweest aan scholing.

Soms niet herplaatsen. U hoeft een werknemer niet te herplaatsen als de werknemer zodanig verwijtbaar heeft gehandeld dat niet van u gevraagd kan worden hem in dienst te houden.

Wat moet u onderzoeken?

Vacatures? U moet onderzoeken of er binnen uw bedrijf een vacature is voor een passende functie of dat zo’n vacature binnen een redelijke termijn zal ontstaan. Let op. Daarbij telt een functie die nu wordt bezet door ingeleend personeel (geen payrollers), oproepkrachten, tijdelijke werknemers, een AOW-gerechtigde werknemer of een zelfstandige mee. Als een functie door een van hen bezet wordt, zal hij plaats moeten maken voor de werknemer die u wilt ontslaan.

Hoe ‘breed’ moet u zoeken? In de eerste plaats zoekt u uiteraard in uw eigen organisatie en eventuele nevenvestigingen. Als u deel uitmaakt van een concern, moeten ook de andere ondernemingen in het concern bij het onderzoek worden betrokken.

Hoe zit het met scholing? Alleen als er een concrete vacature bestaat, moet u de werknemer scholing aanbieden. Scholing is dus niet verplicht als er geen uitzicht bestaat op herplaatsing.

Hoelang duurt de redelijke termijn? Bij uw ontslagaanvraag moet u de kantonrechter of het UWV ervan overtuigen dat er binnen een ‘redelijke termijn’ na ontvangst van de ontslagvergunning geen herplaatsingsmogelijkheden zijn. Deze redelijke termijn begint te lopen op de datum van de beslissing van het UWV/de rechter en is gelijk aan de opzegtermijn. Dat komt neer op:

• tot 5 jaar in dienst: 1 maand;
• van 5 tot 10 jaar in dienst: 2 maanden;
• van 10 tot 15 jaar in dienst: 3 maanden;
• 15 jaar en langer in dienst: 4 maanden;
• bij een arbeidsgehandicapte: altijd 26 weken.

Tip. U moet zich inspannen voor herplaatsing maar het is geen resultaatsverplichting.

Tips vanuit de rechtspraak

• Het is niet genoeg om alleen vacatures binnen uw bedrijf bekend te maken, u moet breder kijken.
• Begeleid de werknemer actief, neem zelf initiatief en neem evt. belemmeringen weg.
• Bied concrete opleidingsmogelijkheden aan en bezie bij openstaande vacatures in hoeverre problemen met een cv die niet direct aansluit bij de vacature, kunnen worden opgelost.
• Ga met de werknemer in gesprek en zoek naar concrete oplossingen. Er moet binnen de redelijke termijn maatwerk worden geleverd.