INKOMSTENBELASTING - 01.09.2021

Geen belastingheffing over rendement bij buitensporige last

Belastingheffing die zwaar drukt. Er wordt in Nederland al jarenlang gesteggeld over de belastingheffing in box 3. Deze is namelijk gebaseerd op een verondersteld rendement, terwijl u in de praktijk dit rendement misschien bij lange na niet haalt. Daarom lopen er tal van zogenaamde ‘massaalbezwaarprocedures’ om het principe van deze heffing aan te vechten. Dit neemt niet weg dat u de heffing ook op andere gronden individueel kunt aanvechten, bijv. omdat deze in uw specifieke situatie buitengewoon zwaar drukt. In een recent arrest heeft de Hoge Raad aangegeven wanneer er van zo’n situatie sprake kan zijn. Belangrijk, want in deze gevallen kan de heffing dus met succes worden aangevochten.

Heffing box 3

Zoals gezegd, is de belastingheffing in box 3 gebaseerd op een verondersteld rendement en niet op het werkelijk door u behaalde rendement. Sinds 2017 is het veronderstelde rendement afhankelijk van de omvang van uw vermogen. Daarbij gaat de wetgever ervan uit dat u bij een groter vermogen meer belegt en minder spaart. Per saldo leidt dit tot een hogere heffing bij een groter vermogen. Voor 2021 gaan we tot een belastbaar vermogen van € 50.000 uit van een rendement van 1,9%, over het meerdere tot € 1 miljoen is dit 4,5% en over uw vermogen boven € 1 miljoen gaat de fiscus uit van een rendement van 5,69%.

Heffing hoger dan rendement. Belastingplichtigen die weinig of geen risico willen of kunnen nemen met hun vermogen, worden nogal eens geconfronteerd met een situatie waarbij de opbrengst van het vermogen nauwelijks hoger is dan het bedrag dat over dit vermogen aan belasting betaald moet worden. Een wel erg schrijnend voorbeeld zagen we onlangs in een zaak die door een belastingplichtige tot aan de Hoge Raad werd uitgevochten (ECLI:NL:HR:2021:1047) . In deze zaak handelde het om een belastingplichtige met een belastbaar inkomen in box 1 van € 14.754. De belastingplichtige beschikte ook over vermogen met een opbrengst van € 1.244. Daarover moest maar liefst € 1.354 aan belasting in box 3 betaald worden. Aan de Hoge Raad werd dan ook de vraag voorgelegd of er in dit soort situaties sprake is van een ‘individuele en buitensporige last’ en of de heffing daarom wel in stand kon blijven.

Wat vindt de Hoge Raad? De Hoge Raad is om te beginnen van mening dat voor de vraag of er sprake is van een individuele en buitensporige last de gehele financiële situatie van een belastingplichtige meetelt. Wanneer de belastingheffing hoger is dan de opbrengst van het vermogen, moet volgens de rechters worden bezien of de betrokkene een zodanig laag inkomen heeft dat er op het vermogen moet worden ingeteerd. Omdat dit niet was onderzocht, verwijst de Hoge Raad de zaak terug naar een ander hof om dit te onderzoeken.

Wat kunt u hiermee?

Het belang van deze zaak zit in het feit dat de Hoge Raad aangeeft dat doorslaggevend is of voor het voldoen van de belasting in box 3 moet worden ingeteerd op het vermogen als de opbrengst van het vermogen lager is dan de heffing in box 3. Kennelijk is dit niet altijd het geval, want als een belastingplichtige over voldoende overig inkomen beschikt, is dit niet noodzakelijk. De Hoge Raad geeft immers ook aan dat de gehele financiële situatie in het oordeel betrokken moet worden, dus ook het overige inkomen. Het lijkt er dus op dat u de heffing in box 3 met succes kunt aanvechten als de opbrengst van uw vermogen lager is dan de heffing erover en dit ertoe leidt dat u moet interen op uw vermogen, omdat u niet op andere wijze uw belastingschuld kunt voldoen.