TUCHTRECHT - 02.02.2022

Onvoldoende informeren van de patiënt

Onvoldoende geïnformeerd

Gebrek aan informatie. Joke dient een klacht in tegen Boonk (ECLI:NL:TGZRGRO:2021:45 en ECLI:NL:TGZRGRO:2021:46) . Joke vindt dat dokter Boonk:

1. geen informatie heeft gegeven over de lumbaalpunctie en de eventuele risico’s daarvan. Zij had vooraf geïnformeerd moeten worden over de mogelijke complicaties, dan had ze kunnen afwegen of ze toestemming (informed consent) zou hebben gegeven voor de punctie;
2. geen informatie heeft gegeven over de ziekte van Lyme en de behandeling daarvan;
3. geen duidelijkheid geeft over hoe het nu verder moet;
4. niets doet met haar klachten van dubbelzien en niet op woorden kunnen komen.

Wat vindt het tuchtcollege?

Voor de beoordeling van de eerste klacht met betrekking tot informed consent kijkt het tuchtcollege naar het Burgerlijk Wetboek (art 7:448 en 7:450 BW) . Op grond daarvan moet “de hulpverlener de patiënt op duidelijke en voor de patiënt begrijpelijke wijze inlichten over de voorgenomen behandeling en zich daarbij laten leiden door hetgeen de patiënt redelijkerwijs dient te weten over de te verwachten gevolgen en risico’s van de behandeling, de alternatieven en de vooruitzichten” . De hulpverlener moet checken of de patiënt heeft begrepen wat er met hem is besproken. Ook is de toestemming van de patiënt nodig.

Geen informatiefolder vanwege corona

Uitleg gegeven. De neuroloog heeft aan klaagster uitgelegd wat het doel was van de punctie, namelijk: onderzoeken of er sprake was van neuroborreliose. Joke heeft aangegeven dat dit duidelijk was en heeft hiermee ingestemd. Over de risico’s heeft de neuroloog haar verteld dat er kans was op een bloeding of infectie.

Informatiefolder. Tijdens de zitting heeft dokter Boonk toegelicht dat normaal gesproken bij het maken van een afspraak voor een punctie door de secretaresse een informatiefolder wordt meegegeven. In deze folder wordt (naast de door de arts besproken risico’s) ook nog het risico van hoofdpijn genoemd. In dit geval is er geen folder verstrekt, omdat het spreekuur telefonisch plaatsvond vanwege de coronamaatregelen. Het consult was in de beginfase van de coronacrisis, waarin men nog volop bezig was de praktijkvoering aan te passen aan de maatregelen. Daarom is het verstrekken van een informatiefolder erbij ingeschoten.

Niet verwijtbaar. Het tuchtcollege kan deze gang van zaken aan het begin van de pandemie billijken en vindt dat in dit geval niet verwijtbaar. Daarin betrekt het college dat het klaagster niet zozeer te doen was om een uitleg van de voorzienbare risico’s, maar vooral om voorlichting over de zeldzame complicaties die zich in haar geval hebben voorgedaan.

Grenzen aan voorlichting

Kans kleiner dan 1%. In het algemeen geldt dat de patiënt zo goed mogelijk inzicht moet krijgen in wat hij verwachten kan, zeker als de complicaties ernstig zijn. Maar er is er geen rechtsplicht daartoe als de kans op complicaties geringer is dan 1%. In dit geval blijkt uit de literatuur over dit onderwerp dat de incidentie van de na de punctie ontstane beenklachten kleiner is dan 1%. Volgens de tuchtrechter betekent dit dat de arts wat betreft de informed consent niet tuchtrechtelijk verwijtbaar heeft gehandeld. Het college wijst ook de andere klachten af.