NAVORDEREN - 22.01.2024

Inspecteur hoeft geen andere dossiers te raadplegen

De Hoge Raad heeft onlangs geoordeeld dat er voor de heffing van erfbelasting geen ruimere onderzoeksplicht voor de inspecteur geldt en dat hij geen andere dossiers hoeft te raadplegen. Wat speelde er precies en wat zijn de gevolgen?

Wat speelde er?

Overlijden oma. In 2011 komt de oma van Lisa te overlijden. De moeder van Lisa was voor 1/7 deel gerechtigd tot de nalatenschap van oma en daarnaast had zij recht op een legaat. Het opleggen van de aanslag laat enige tijd op zich wachten en wordt in januari 2016 opgelegd.

Overlijden moeder. In de tussentijd komt de moeder van Lisa in 2013 te overlijden. Lisa is haar enige erfgenaam en zij dient de aangifte erfbelasting in september 2014 in. Zij vergeet daarbij echter aan te geven dat moeder een aandeel had in de onverdeelde nalatenschap van oma en recht had op een legaat. Desondanks legt de inspecteur, die ook het dossier van oma in behandeling heeft, in december 2014 de aanslag erfbelasting op conform de ingediende aangifte.

Navorderingsaanslag. De inspecteur legt vervolgens in 2018 een navorderingsaanslag op, omdat in de aangifte van moeder het onverdeelde aandeel in de nalatenschap van oma niet is opgenomen. Lisa stelt dat er geen sprake is van een nieuw feit dat de navorderingsaanslag rechtvaardigt.

Nieuw feit?

De inspecteur kan alleen een navorderingsaanslag opleggen als er een nieuw feit aan het licht komt waardoor de aanslag tot een te laag bedrag is. Als het echter om een feit gaat dat de inspecteur bekend was of redelijkerwijs bekend had moeten zijn, kan hij geen navorderingsaanslag opleggen.

Juistheid gegevens. Bij het vaststellen van de aanslag mag de inspecteur in beginsel uitgaan van de juistheid van de aangifte. Hij hoeft pas een nader onderzoek in te stellen als hij aan de juistheid van de aangifte behoort te twijfelen. Als de aangifte een verzorgde indruk maakt, is er geen reden tot twijfel.

Dezelfde inspecteur. Doordat de inspecteur zowel de aangifte erfbelasting van oma als van moeder in behandeling had, was hij volgens Lisa ten tijde van de vaststelling van de aanslag van moeder al bekend met het feit dat moeder erfgenaam was van oma. De inspecteur geeft dit toe. Deze informatie zat echter in een ander dossier, het dossier van oma. Bij het opleggen van de aanslag van moeder hoeft hij het dossier van oma (of andere dossiers) niet te raadplegen en daarom stelt hij dat er wel sprake is van een nieuw feit.

Oordeel Hoge Raad

De Hoge Raad (ECLI:NL:HR:2023:1508) oordeelt dat er sprake is van een nieuw feit waardoor de navorderingsaanslag terecht is opgelegd. De inspecteur hoeft volgens de Hoge Raad enkel het dossier van moeder te raadplegen en het dossier van oma hoeft hij er niet bij te pakken.

Uitzondering. Soms, bij bijzondere omstandigheden, is de inspecteur volgens de Hoge Raad verplicht om bepaalde resultaten van een bij een belastingplichtige gehouden onderzoek op te laten nemen in het dossier van (een) andere belastingplichtige(n) (ECLI:NL:HR:2023:1343) . Zo’n bijzondere omstandigheid kan zich voordoen als de uitkomst van het onderzoek ook gevolgen heeft voor de belastingheffing van een andere belastingplichtige. Als dit wordt nagelaten, kan dit ertoe leiden dat de inspecteur geen navorderingsaanslag kan opleggen. Deze bijzondere situatie is hier echter niet aan de orde en daarom geldt de hoofdregel en blijft de navorderingsaanslag in stand.

Bij het opleggen van een aanslag erfbelasting hoeft de inspecteur enkel het dossier van de erflater te raadplegen en niet ook dossiers van andere (aanverwante) belastingplichtigen. Informatie uit een ander dossier kan dan ook leiden tot een nieuw feit en dus een navorderingsaanslag.

Contactgegevens

Indicator BV | Schootense Dreef 31 | Postbus 794 | 5700 AT Helmond

Tel.: 0492 - 59 31 31 | Fax: 040 - 711 17 00

klantenservice@indicator.nl | www.indicator.nl

 

KvK-nummer: 17085336 | Btw-nummer: NL-803026468B01