DIRECTEUR-GROOTAANDEELHOUDER - 16.02.2024

Gebruikelijk loon dga in concernverhoudingen

Gebruikelijkloonregeling

Een BV is verplicht om aan de aanmerkelijkbelanghouders die werkzaamheden voor haar verrichten (hierna: dga), een zogeheten ‘gebruikelijk loon’ uit te betalen.

Hoogte ter discussie. Er is sinds het bestaan van de regeling altijd veel te doen geweest over het bepalen van de hoogte van het in aanmerking te nemen gebruikelijk loon.

Meerdere BV’s. Bij discussies over het gebruikelijk loon lijkt er weinig aandacht te zijn voor situaties waarin er sprake is van een concern met meerdere BV’s, waarbij de dga werkzaamheden verricht voor meerdere BV’s. Let op.  Het is van belang voor ogen te houden dat (ook in concernrelaties) de gebruikelijkloonregeling moet worden toegepast voor iedere BV waarvoor de dga werkzaamheden verricht.

Kennisgroepstandpunt. Begin 2023 heeft de Belastingdienst een kennisgroepstandpunt (KG:204:2022:21) gepubliceerd dat van belang is voor de toepassing van de gebruikelijkloonregeling in concernverhoudingen.

Uitgangspunten/feiten

De situatie waarover de kennisgroep zich moest uitspreken, betrof de volgende situatie:

• dga X heeft alle aandelen in Holding-BV;
• Holding-BV heeft 6% van de aandelen in Werk-BV;
• Werk-BV sluit een overeenkomst van opdracht met Holding-BV (managementovereenkomst);
• Holding-BV factureert op jaarbasis € 120.000 aan Werk-BV, conform de managementovereenkomst;
• X is de enige die werkzaamheden verricht voor/namens Holding-BV;
• de aan de opbrengsten toe te rekenen kosten worden op € 20.000 gesteld;
• de arbeidsrelatie tussen X en Werk-BV kwalificeert als een fictieve dienstbetrekking in de zin van artikel 4, onderdeel d van de Wet op de loonbelasting 1964 (hierna: Wet LB). Let op.  Er is (dus) geen sprake van een ‘echte’ dienstbetrekking in de zin van artikel 2 van de Wet LB;
• het loon uit de meest vergelijkbare dienstbetrekking voor X voor de werkzaamheden uitgevoerd voor Werk-BV bedraagt € 80.000;
• het loon uit de meest vergelijkbare dienstbetrekking voor X voor de werkzaamheden uitgevoerd voor Holding-BV bedraagt € 10.000;
• partijen besluiten dat zij de doorbetaaldloonregeling (art. 32d Wet LB) wensen toe te passen, zodat X uitsluitend bij Holding-BV wordt verloond.

Hoogte gebruikelijk loon

De te beantwoorden vraag is welk (gebruikelijk) loon Holding-BV in aanmerking moet nemen voor de door dga X verrichte werkzaamheden. De kennisgroep van de Belastingdienst heeft hierover het volgende standpunt ingenomen.

Standpunt kennisgroep. Omdat de doorbetaaldloonregeling van toepassing is (hierover bestaat geen verschil van mening) bij de beide BV’s, kan op holdingniveau voor het hele concern de gebruikelijkloonregeling worden toegepast. Dit leidt dan tot een in aanmerking te nemen gebruikelijk loon van € 90.000 (€ 10.000 + € 80.000). Tip.  Uw situatie zal ongetwijfeld qua feiten verschillen met deze situatie, maar het kennisgroepstandpunt biedt alvast goede aanwijzingen hoe uw situatie beoordeeld zal worden.

Toelichting

Gebruikelijk loon. Artikel 12a, lid 1 van de Wet LB schrijft voor dat de werknemer die arbeid verricht ten behoeve van een lichaam waarin hij of zijn partner een aanmerkelijk belang heeft, het in het kalenderjaar van dat lichaam genoten loon ten minste wordt gesteld op het hoogste van de volgende bedragen:

1. het loon uit de meest vergelijkbare dienstbetrekking;
2. het hoogste loon van de werknemers die in dienst zijn van de BV of daarmee verbonden BV’s;
3. € 56.000 (2024).

Voor meer informatie over de gebruikelijkloonregeling, ga naar https://www.tipsenadvies.nl , Download Zone, jaargang 29, nr. 2.

Doorbetaaldloonregeling. Als de doorbetaaldloonregeling (zoals hier het geval is) van toepassing is, moet de gebruikelijkloonregeling worden toegepast alsof de ten behoeve van de andere BV’s uit het concern verrichte arbeid is verricht ten behoeve van de inhoudingsplichtige die geacht wordt het loon te verstrekken (in dit geval is dit Holding-BV).

Voor meer informatie over de doorbetaaldloonregeling, ga naar https://www.tipsenadvies.nl , Download Zone, jaargang 29, nr. 2.

Gebruikelijk loon op concernniveau

Bij Holding-BV. Op grond van de doorbetaaldloonregeling kan de gebruikelijkloonregeling op concernniveau bij Holding-BV worden toegepast. Daaruit volgt dat er op basis van de gegeven feiten een gebruikelijk loon van € 90.000 in aanmerking moet worden genomen:

• € 10.000 ziet op werkzaamheden voor Holding-BV;
• € 80.000 op werkzaamheden voor Werk-BV.

Bij een echte dienstbetrekking. De conclusie zou anders zijn geweest als er sprake is van een ‘echte’ dienstbetrekking tussen Werk-BV en dga X. In dat geval is er sprake van loon in de zin van artikel 10 van de Wet LB, maar kan de doorbetaaldloonregeling voor de premies werknemersverzekeringen niet worden toegepast, omdat er geen sprake is van een verzekeringsplichtige arbeidsrelatie tussen Holding-BV en dga X. Let op.  In dat geval moet dga X in ieder geval voor de premies werknemersverzekeringen verloond worden bij Werk-BV.

Verzekeringsplicht dga

Geen gezagsverhouding. In principe is een dga niet verplicht verzekerd voor de werknemersverzekeringen als er geen sprake is van een gezagsverhouding. Een dga die niet tegen zijn wil kan worden ontslagen, kan voor de werknemersverzekeringen niet worden aangemerkt als ‘werknemer’ vanwege het ontbreken van een gezagsverhouding. Dit is bijv. het geval als een dga meer dan de helft van de aandelen bezit en beslissingen kan nemen over zijn eigen ontslag.

Geen beslissende stem in eigen BV. Als een dga geen beslissende stem heeft in zijn eigen BV, is hij meestal wel verplicht verzekerd voor werknemersverzekeringen. Een uitzondering hierop is de situatie dat een dga samen met een aantal anderen elk een gelijk deel in de aandelen van de BV heeft en zij samen alle aandelen bezitten. In dat geval is er dus geen sprake van verzekeringsplicht. Let op.  Is een dga voor de werknemersverzekeringen aan te merken als werknemer, dan is hij verplicht verzekerd en draagt hij dus gewoon premies af voor de werknemersverzekeringen.

Conclusie en advies

De toepassing van de gebruikelijkloonregeling in concernverhoudingen verdient meer aandacht dan deze in de praktijk vaak krijgt. Ook als de doorbetaaldloonregeling kan worden toegepast, blijft dit een taaie materie die veel vragen oproept.

• Leg uw situatie bij twijfel voor aan de Belastingdienst. Daarmee voorkomt u naheffingsaanslagen met alle ellende en kosten van dien.
• Probeer het aantal geschilpunten zo klein mogelijk te houden. Alle punten waarover u al overeenstemming heeft met de Belastingdienst vergemakkelijken de discussie.
• De Belastingdienst heeft een formulier opgesteld waarmee u (of uw adviseur) het vooroverleg met de Belastingdienst kunt opstarten.

Het formulier om het vooroverleg met de Belastingdienst op te starten, vindt u op https://www.tipsenadvies.nl , Download Zone, jaargang 29, nr. 2.