Erfenis aanvaarden of niet, hoe regelt u dat het beste?
Wat uw cliënt/erfgenaam adviseren?
Erfenis zuiver aanvaarden. Een erfgenaam die een erfenis ‘zuiver’ aanvaardt, neemt niet alleen alle bezittingen, maar ook alle schulden over van de overledene. Als achteraf blijkt dat de schulden groter zijn dan de bezittingen, dan zal de erfgenaam die schulden uit zijn eigen privévermogen moeten betalen (art. 4:182 lid 2 BW) .
fp-advies
Bestudeer, voordat de keuze voor zuivere aanvaarding wordt gemaakt, eerst zorgvuldig de administratie van de overledene. Tot dat moment mag de erfgenaam niets meenemen van de erfenis of daar op andere wijze over beschikken, anders zegt de wet dat hij de erfenis stilzwijgend heeft aanvaard (art. 4:192 lid 1 BW) .
Verwerpen. Is het duidelijk dat de schulden van de overledene zijn bezittingen ruimschoots overtreffen, dan kan een erfgenaam de erfenis verwerpen. Hij heeft dan geen recht op het vermogen van de erfenis. Schuldeisers hebben dan alleen verhaal op het vermogen van de erfenis. Is dat te weinig, dan kunnen ze voor de rest van hun vorderingen niet aankloppen bij de erfgenaam die heeft verworpen.
Erfenis beneficiair aanvaarden. Een tussenweg is mogelijk door de erfenis ‘beneficiair’ te aanvaarden (art. 4:192 lid 4 BW) . De erfgenaam heeft dan wel recht op het vermogen van de overledene, maar als blijkt dat de schulden groter zijn dan de bezittingen, dan hoeft de erfgenaam niet zijn privévermogen aan te spreken om het restant van de schulden te voldoen. Als de nalatenschap beneficiair is aanvaard, is het verplicht om deze volgens de ‘wettelijke vereffening’ (art. 4:202 BW e.v.) onder toezicht van de kantonrechter af te wikkelen.
Verklaring inschrijven. Wordt de keuze gemaakt om de erfenis te verwerpen of om deze beneficiair te aanvaarden, dan moet daarvoor een verklaring worden afgelegd bij de rechtbank. Deze verklaring kunt u downloaden via https://www.rechtspraak.nl/Uw-situatie/Erfenis De griffiekosten voor inschrijving van de verklaring zijn € 124,-. Tip. Als alle erfgenamen dezelfde keuze maken, dan kan dit (om griffiekosten te besparen) in één verklaring.
Onverwachte schulden. Een eenmaal gemaakte keuze is definitief. Maar hierop is één uitzondering. Als de keuze voor zuivere aanvaarding is gemaakt en achteraf blijkt dat de overledene onverwachte schulden had, kan aan de kantonrechter machtiging worden gevraagd om de erfenis alsnog beneficiair te aanvaarden (art. 4:194a BW) . De erfgenaam moet dan wel duidelijk maken dat hij de schulden op geen enkele wijze kende of behoorde te kennen. Wordt de machtiging verleend, dan werkt dit terug tot het overlijdenstijdstip.
Rechter. Rechtbank Midden-Nederland, 30.06.2017 (RBMNE: 2017:3261) , besliste hierover het volgende: “Om te weten welke schulden er zijn, is het minimaal nodig dat de erfgenaam de administratie van de overledene moet hebben onderzocht. Dat deze taak is uitbesteed, maakt dat niet anders.”
Erfenis uit buitenland zonder risico?
Om geen risico te lopen met een erfenis uit het buitenland kan nu ook de erfenis uit een EU-land (m.u.v. het Verenigd Koninkrijk, Ierland en Denemarken) eenvoudige worden verworpen.
fp-advies
Dat kan worden geregeld via het indienen van dezelfde verklaring van verwerping bij een Nederlandse rechtbank zoals voor een Nederlandse erfenis. Ook de kosten zijn hetzelfde. Alleen moet u behalve de verklaring ook een bewijs van overlijden en een kopie van het legitimatiebewijs sturen. Als alles is ingeschreven in het Nederlandse boedelregister, kan de erfgenaam niet meer worden lastiggevallen door een buitenlandse schuldeiser van de overledene!