Huis op naam van de kinderen?

Huis op naam van de kinderen

Vermogen naar de kinderen. Er zijn in het verleden veel huizen op naam van de kinderen gezet terwijl de ouders in het huis bleven wonen. Dit gebeurde vaak omdat de ouders als huiseigenaren wilden voorkomen dat zij bij opname in een bejaardenhuis uit hun eigen vermogen (hun woning) de verblijfkosten in het bejaardenhuis zouden moeten betalen.

Vruchtgebruik. De ouders hielden dan het ‘vruchtgebruik’ van de woning of het recht van ‘gebruik en bewoning’. Dit betekende dat zij gewoon in het huis mochten blijven wonen en het huis mochten blijven gebruiken tot hun dood. De eigendom van het huis zat bij de kinderen. Omdat aan die eigendom behoorlijke beperkingen kleefden, werd deze de ‘blote eigendom’ genoemd. De kinderen waren immers wel eigenaar, maar mochten de woning nog niet gebruiken zolang de ouder er nog in woonden. De waarde van de woning werd als het ware opgesplitst in een vruchtgebruikgedeelte en een (bloot)eigenaarsgedeelte.

Andere wetten. Tegenwoordig is er geen ‘vermogenstoets’ meer bij opname in een bejaardenhuis.. Daarmee is dit als reden vervallen om een huis op naam van de kinderen te zetten. Bovendien is het sinds 2001 nadelig voor de inkomstenbelasting (geen ‘eigen woning’ meer, dus geen hypotheekrenteaftrek en belastbaarheid woning in box 3).

Gevolg overlijden ouders. Bij het overlijden van de ouders komt er een einde aan het vruchtgebruik. De kinderen worden door het einde van het vruchtgebruik volledig eigenaar en kunnen de woning gaan verkopen. Er vindt aanwas (waardeaangroei) plaats van blote eigendom naar volle eigendom.

Einde vruchtgebruik en erfbelasting. Als de ouders op het moment van overlijden niet meer in de woning van de kinderen wonen, blijft deze aanwas in de meeste gevallen onbelast. Wonen de ouders bij overlijden nog wél in de woning van de kinderen, dan is er erfbelasting verschuldigd over de aanwas (wegvallen vruchtgebruik).

Gewone waardestijging onbelast. Tot voor kort was nog een belangrijk voordeel dat voor de erfbelasting mocht worden uitgegaan van de waarde van die de woning had ten tijde van de overdracht aan de kinderen. Dit stond in een Besluit van de Belastingdienst uit 1964.

Afschaffing gunstige regeling; wat nu?

Gevolg? Bij de wijziging van de Successiewet is besloten om deze gunstige regeling uit 1964 nu ineens af te schaffen, ook voor bestaande situaties. Wat betekent dit? Bij overlijden van de ouders kan erfbelasting verschuldigd zijn over de aanwas van blote eigendom naar volle eigendom. Er wordt nu plotseling uitgegaan van de actuele waarde van de woning bij overlijden. Gezien de waardestijgingen van onroerende zaken is dit zeer nadelig.

Oplossing? Een pasklare oplossing voor ieder bestaand geval is er zo direct niet. Belangrijk is uiteraard wat de ouders willen met hun huis en hun vermogen.

Denkbaar is dat de ouders het recht van vruchtgebruik schenken of verkopen aan hun kinderen. Dat kost wel 6% overdrachtsbelasting en eventueel schenkingsrechten. Bij verkoop aan de kinderen kunnen die de prijs schuldig blijven, waarna de lening in jaarlijkse termijnen wordt kwijtgescholden. De kinderen kunnen het huis vervolgens aan de ouders verhuren.