RECHT - 13.08.2010

Hoezo auteursrecht op die software? Het was mijn idee!

Uniek? Op het moment dat u een ‘werk van wetenschap, letterkunde of kunst’ tot stand brengt, verkrijgt u automatisch het auteursrecht daarop. Voorwaarde is wel dat het werk oorspronkelijk moet zijn en dus niet afgekeken van een ander en dat het iets unieks moet hebben. Speciaal ontwikkelde en originele software wordt ook als auteursrechtelijk beschermd werk beschouwd.

Bent u auteursrechthebbende en wordt er inbreuk op uw auteursrecht gemaakt, dan kunt u tegen de inbreukmaker een procedure starten bij de burger­lijke rechter waarbij u o.m. schadevergoeding eist. Of u doet aangifte bij de politie en vraagt in de daaropvolgende strafzaak schadevergoeding.

Idee is niet beschermd

Voldoende concreet? Ideeën zijn vrij en ­worden niet auteursrechtelijk beschermd. Dat wordt anders als het idee concreet wordt uitgewerkt. Vertelt u iemand iets over het idee dat u heeft maar dat u nog niet heeft uitgewerkt op papier of op de computer, dan kan de ander met uw idee aan de haal gaan.

Tip. Zorg daarom, vóórdat u met anderen gaat praten, dat u uw idee op papier heeft gezet en laat dat bijvoorbeeld registreren bij de Belastingdienst. Zo ligt het moment waarop u er al mee bezig was, vast. Laat uw gesprekspartner een geheimhoudingsovereenkomst (een ‘non-disclosure agreement’) ondertekenen, zodat hij zonder uw toestemming geen gebruik kan maken van uw idee.

Wie beschermt het auteursrecht?

De bedenker of de maker? Door het auteursrecht wordt de ‘maker van het werk’ beschermt. Dat is dus degene die het werk maakt en niet degene die het bedacht heeft, tenzij de bedenker ook de maker is. Laat u dus een idee in een softwareprogramma omzetten, dan geldt de programmeur of het softwarebedrijf als maker! Kortom: hoewel het úw idee was, berust het auteursrecht van de software bij het softwarebedrijf!

Kunt u daar iets tegen doen? Gelukkig wel, want auteursrecht is overdraagbaar. Dat moet dan wél worden vastgelegd. Bijvoorbeeld door in de opdrachtovereenkomst op te nemen:

“Alle rechten van intellectuele eigendom op apparatuur en programmatuur ontwikkeld in het kader van deze overeenkomst, berusten bij de opdrachtgever.”

Zo wordt het auteursrecht aan u overgedragen en zal het softwarebedrijf u om toestemming moeten vragen om de software ook voor andere opdrachtgevers te gebruiken. Die toestemming voor het gebruiksrecht (de licentie) zult u dan alleen willen geven als het softwarebedrijf of diens klant u daar een (licentie)vergoeding voor betaalt.

Verstrekken licenties

Tussenoplossing. Tenzij u een vorstelijk bedrag voor de ontwikkelkosten van de software betaalt, zullen de meeste softwarebedrijven niet snel bereid zijn afstand te doen van hun auteursrecht. En dat terwijl het toch echt om de uitwerking van úw originele idee gaat dat u op commerciële wijze wilt exploiteren. Een praktische afspraak kan dan zijn dat u een bedrag betaalt voor de ontwikkelkosten van de software en/of de programmatuur en daarnaast een bedrag per door u verkochte licentie. Die bedragen zullen afhankelijk zijn van de kosten die voor de ontwikkeling worden gemaakt en de uiteindelijke verkoopprijs van de software.