Gift voor goed doel, hoe met leuke inkomstenbelastingaftrek?

ANBI? Giften (schenkingen) aan ANBI-organisaties zijn aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Een ANBI is een ‘algemeen nut beogende instelling’. Daarmee wordt bedoeld een organisatie (meestal een stichting) die zich voor meer dan 90% inzet voor het algemeen nut. Dat wordt beoordeeld door de Belastingdienst. Voor het verkrijgen van de ANBI-status moet dan ook bij de Belastingdienst een aanvraag worden ingediend. Daarbij moet de organisatie kunnen voldoen aan een aantal voorwaarden (zie hiervoor de website: www.belastingdienst.nl ). Zo worden er behalve de hiervoor gemelde 90%-eis onder meer ook strenge voorwaarden gesteld aan de integriteit en de beloning van de bestuurders, aan de wijze waarop de administratie wordt gevoerd en aan de verplichte en uitvoerige publicatie van gegevens op een internetsite.

Culturele ANBI. Behalve de instellingen met een ‘gewone’ ANBI-status kent de fiscale wetgeving ook de ‘culturele ANBI’. Daarmee wordt bedoeld een ANBI-organisatie die ten minste voor 90% actief is op cultureel gebied. Voorbeelden van culturele ANBI-instellingen zijn schouwburgen, theatergezelschappen, musea en film- of popfestivals.

Fiscaal voordelig

Voor de stichting. Als een instelling de ANBI-status heeft verkregen, hoeft de betreffende organisatie over giften die aan haar worden gedaan geen schenkbelasting te betalen. Datzelfde geldt voor begiftigden die op hun beurt van de ANBI-instelling geld of goederen ontvangen.

Voor de schenker. Ook voor de schenker kan de gift fiscaal gunstig uitpakken. Want het bedrag van de gift aan een instelling met een ‘gewone’ ANBI-status is fiscaal aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Daarbij geldt wel een drempelbedrag van 1% van het drempelinkomen (het totaalbedrag van de inkomsten en aftrekposten in box 1, 2 en 3). Ook mag er niet meer worden afgetrokken dan het maximumbedrag van 10% van uw drempelinkomen. En uiteraard moet het bestaan van de gift door de belastingplichtige kunnen worden bewezen, met name door het kunnen overleggen van bankafschriften.

Nog gunstiger bij culturele status. Een gift aan een culturele ANBI-organisatie pakt fiscaal nog gunstiger uit. In dat geval kan de schenker aanspraak maken op extra aftrek. Het berekende aftrekbare bedrag zoals dat voor een gift aan een ‘gewone’ ANBI-organisatie mag dan worden verhoogd met 25%. Voor deze extra verhoging geldt een maximumbedrag van € 1.250.

Periodieke gift

Een bijzonder aantrekkelijke fiscale regeling geldt voor ‘periodieke giften’. Met een periodieke gift wordt bedoeld een gift die:

1. ten minste vijf jaar wordt gedaan;
2. waarbij elk jaar een vast bedrag wordt overgemaakt;
3. steeds naar dezelfde organisatie of instelling;
4. en stopt ten minste na vijf jaar, dan wel uiterlijk bij overlijden van de schenker of bij overlijden van een ander (partner van de schenker).

Schriftelijk vastleggen. Om in aanmerking te komen voor fiscale aftrekbaarheid voor de inkomstenbelasting moet de periodieke gift schriftelijk worden vastgelegd in een notariële akte of in een afzonderlijke overeenkomst tussen de schenker en de betreffende instelling of organisatie (een model van de overeenkomst is te vinden op website van de Belastingdienst onder ‘periodieke gift vastleggen’). Daarbij moet worden bedacht dat de notariële akte of de onderhandse overeenkomst wordt getekend vóórdat de betaling wordt overgemaakt. Het is dus niet mogelijk om een reeds gedane gift te ‘repareren’, zodat deze achteraf alsnog door de Belastingdienst als een periodieke gift wordt aangemerkt.

Aftrekbaarheid verruimd. Voor een periodieke gift geldt een ruimere aftrekmogelijkheid dan voor een gewone gift. Het gehele bedrag van de periodieke gift is fiscaal aftrekbaar voor de inkomstenbelasting. Er geldt geen drempel die in acht moet worden genomen. Ook is de aftrekbaarheid van de gift niet gebonden aan een maximumbedrag.

Ook bij een vereniging! Daarbij geldt voor de aftrekbaarheid van de periodieke gift niet als voorwaarde dat de gift uitsluitend ten goede moet komen aan een gewone ANBI of een culturele ANBI. Een periodieke gift mag namelijk ook worden gedaan aan een vereniging. Daarvoor moet de vereniging wel voldoen aan de volgende cumulatieve voorwaarden:

1. de vereniging moet ten minste 25 leden hebben;
2. het moet een vereniging zijn met ‘volledige rechtsbevoegdheid’, dat wil zeggen dat de vereniging bij notariële akte is opgericht en is ingeschreven in het Handelsregister;
3. de vereniging valt niet in het regime van de vennootschapsbelasting;
4. de vereniging is gevestigd in een Koninkrijks- of EU-land (of in een ander land dat door de Belastingdienst is goedgekeurd).

Speciale mogelijkheid: Fonds op Naam

Een speciale mogelijkheid voor het doen van fiscaal aftrekbare schenkingen is een (periodieke) gift aan een ‘Fonds op Naam’. De gift wordt dan ter beschikking gesteld aan een hoofdfonds (ANBI) met de verplichting voor het hoofdfonds om het geld voor een bepaald doel te besteden. Daardoor vormt het bedrag van het Fonds op Naam een afgescheiden vermogen binnen het vermogen van het hoofdfonds. Het geld mag alleen voor het door de schenker bepaalde doel worden besteed. De naam die door de schenker aan het fonds wordt gegeven mag hij ook zelf bepalen. Dat kan samenhangen met het doel van het fonds, maar mag ook worden gekozen ter ere van een zaak of persoon (een overleden familielid of belangenbehartiger van het goede doel).

Voordelen. Een Fonds op Naam heeft verschillende voordelen:

1. een schenker die een gewone of periodieke gift doet aan een ANBI, heeft geen zeggenschap meer over dat geld, de ANBI bepaalt waaraan het bedrag wordt besteed. Bij een Fonds op Naam ligt die bevoegdheid bij de schenker;
2. zou de schenker voor het goede doel een aparte stichting hebben opgericht (wat mogelijk is!), dan zit hij vast aan allerlei formele eisen en wettelijke verplichtingen; zo moet een stichting worden opgericht bij notariële akte en moet er een bestuur worden benoemd. Die formele eisen gelden niet voor een Fonds op Naam;
3. een door de schenker opgerichte stichting moet worden ingeschreven in het Handelsregister. Datzelfde geldt voor de bestuurders van de stichting (de schenker). Een Fonds op Naam is anoniem; de naam van de schenker(s) is bij derden niet bekend, (alleen bij de bestuurders van het hoofdfonds);
4. de gehele administratie en financiële afhandeling berust bij het hoofdfonds, voor de schenker neemt dit geen tijd of geld in beslag. Bedenk wel dat het hoofdfonds hiervoor soms kosten in rekening brengt, variërend van 5% tot 10% over het jaarlijks beheerde of uitgegeven bedrag.

FP-advies

Overeenkomst. Met giften aan een door u voor uw cliënt opgericht Fonds op Naam houdt uw cliënt de touwtjes in handen. Uw cliënt bepaalt dan zelf het doel waaraan het geld wordt besteed, zonder dat uw cliënt uit de anonimiteit treedt! Om misverstanden te voorkomen is het raadzaam de afspraken voor het Fonds op Naam tussen de schenker en het hoofdfonds zorgvuldig vast te leggen. In de overeenkomst moet in ieder geval komen te staan: 1. de naam van het fonds; 2. het bedrag van de gift; 3. het feit of het gaat om een eenmalige of periodieke gift (fiscaal van belang!); 4 het doel waarvoor het geld moet worden aangewend; 5. de kosten die voor het beheer van het fonds door het hoofdfonds in rekening mogen worden gebracht.

Dezelfde fiscale regels. Giften aan het Fonds op Naam zijn op dezelfde voorwaarden zoals die gelden voor de gewone en periodieke giften fiscaal aftrekbaar voor de inkomstenbelasting.