ERFBELASTING - 04.02.2020

Beroep tegen ambtshalve aanslag erfbelasting ongegrond?

Wat als er geen of onvolledige aangifte erfbelasting wordt gedaan, bijv. omdat er ruzie tussen de erfgenamen is. Mag de inspecteur dan ambtshalve de aanslag vaststellen? Bij wie ligt de bewijslast? Wat heeft de rechter nu hierover beslist?

Wat speelde er bij erfgenamen? De moeder van Frans is dement en staat onder bewind. Tot bewindvoerder is benoemd zijn zus Mia. Als moeder overlijdt, zijn Frans en Mia haar enige erfgenamen. Tot de nalatenschap behoren enkele bankrekeningen, het woonhuis, de inboedel en enkele percelen landbouwgrond.

Aangifte erfbelasting

Ruzie tussen erfgenamen. Enkele maanden na het overlijden krijgt Frans van de Belastingdienst een aangifte erfbelasting toegezonden. Het aangifteformulier wordt door Frans onvolledig ingevuld en teruggestuurd. Op het formulier zijn geen bezittingen en schulden aangegeven. Volgens Frans is zijn zus Mia daarvoor de contactpersoon. Zij beschikt over alle gegevens, maar omdat ze ruzie hebben met elkaar, wil ze deze niet met hem delen.

Aanmaning. De inspecteur sommeert Frans meermaals om aangifte te doen. Ook wordt hem verschillende keren uitstel verleend. Als Frans niet reageert, wordt er aan hem een ambtshalve aanslag erfbelasting opgelegd van € 18.704. De inspecteur baseert de hoogte van de ambtshalve aanslag op de gegevens van Mia’s aangifte.

Wat zegt de wet?

Verplicht. De wet zegt dat ieder die wordt uitgenodigd tot het doen van aangifte (voor welke belasting dan ook!), verplicht is aangifte te doen door de in de uitnodiging gevraagde gegevens duidelijk, stellig en zonder voorbehoud in te vullen, te ondertekenen en in te leveren of toe te zenden (art. 8 lid 1 aanhef en sub a. AWR) . Wordt daaraan geen gevolg gegeven, dan wordt de bewijslast op basis van het bepaalde in art. 27e lid 1 AWR omgekeerd. De belastingplichtige moet dan bewijzen dat het bedrag van de opgelegde aanslag niet correct is.

Bewijslast omgekeerd. Hof Arnhem-Leeuwarden (ECLI:NL:GHARL:2019:8934) stelt vast dat met de enkele vermelding op het aangifteformulier dat Mia contactpersoon is en dat zij geen gegevens wil verstrekken, er geen geldige aangifte is gedaan als bedoeld in de wet. Dit betekent dat de bewijslast bij Frans komt te liggen.

Aangifte kunnen doen. Dat Frans over onvoldoende gegevens beschikt, gaat er bij de rechter niet in. Als bewindvoerder heeft Mia na het overlijden van moeder rekening en verantwoording afgelegd. Deze cijfers zijn bij Frans bekend. Ook heeft hij bij de bank afschriften opgevraagd van de bankrekeningen per de datum van overlijden. De WOZ-waarde van het woonhuis staat vast en over de landbouwpercelen en de inboedel is door Frans en Mia een gerechtelijke procedure gevoerd om de waarde vast te stellen. Frans had zonder problemen in het aangifteformulier een opsomming van alle bezittingen kunnen geven.

Hoe oordeelt de rechter? Als er door de inspecteur ambtshalve een aanslag wordt opgelegd, is hij verplicht een redelijke schatting te maken van de belaste verkrijging. Dit om te voorkomen dat er naar willekeur een aanslag wordt vastgesteld. In dit geval oordeelt de rechter dat de inspecteur op redelijke gronden tot het bedrag van de aanslag is gekomen. Deze is namelijk gebaseerd op de aangifte erfbelasting van Mia. Omdat de beide kinderen ieder voor een gelijk deel erfgenaam zijn, zal het bedrag van de aanslag erfbelasting voor ieder van hen ook hetzelfde zijn. Daar kan Frans weinig tegenin brengen. Daarom verklaart de rechter zijn beroep tegen de opgelegde aanslag ongegrond. Frans moet dus betalen.

Dien een uitgereikte aangifte erfbelasting tijdig, correct en volledig in. Vraag eventueel uitstel aan als dit niet lukt binnen de gestelde aangiftetermijn. Hiermee voorkomt u dat de inspecteur ambtshalve een aanslag oplegt. U moet dan bewijzen dat het bedrag van de aanslag onjuist (onredelijk hoog) is. Dat zal vaak erg moeilijk zijn.

Contactgegevens

Indicator BV | Schootense Dreef 31 | Postbus 794 | 5700 AT Helmond

Tel.: 0492 - 59 31 31 | Fax: 040 - 711 17 00

klantenservice@indicator.nl | www.indicator.nl

 

KvK-nummer: 17085336 | Btw-nummer: NL-803026468B01