AANMERKELIJK BELANG - 31.08.2020

Earn-outregeling en prijscorrecties

Contractuele aanpassing Ditzelfde geldt in situaties waarin na de overdracht de dga en de koper contractueel een aanpassing van de overdrachtsprijs overeenkomen.

Earn-outregeling

Bij de verkoop van ab-aandelen wordt er soms afgesproken dat de overdrachtsprijs wordt betaald in termijnen en de totale hoogte ervan afhankelijk is van bijv. de winst in de komende jaren. In zo’n geval wordt er voor de ab-regeling uitgegaan van een geschatte overdrachtsprijs. Een uiteindelijke meeropbrengst ten opzichte van de schatting wordt op dat latere moment alsnog belast in box 2. Wordt er uiteindelijk een lager bedrag ontvangen dan het geschatte bedrag, dan is er sprake van een negatief vervreemdingsvoordeel en wordt een deel van de eerder berekende ab-heffing terugontvangen.

Voorbeeld

Een vader verkoopt zijn ab-aandelen (met een verkrijgingsprijs van € 50.000) en een driejarig winstrecht direct aan zijn zoon voor € 250.000. De waarde van het winstrecht wordt geschat op € 150.000. In het jaar van vervreemding wordt er dan € 350.000 in de heffing betrokken, namelijk:

Situatie 1: de feitelijke opbrengst uit het winstrecht bedraagt € 200.000 Wordt uiteindelijk niet € 150.000 uit het winstrecht ontvangen, maar bijv. € 200.000, dan vindt aanvullende ab-heffing plaats over € 50.000. Situatie 2: de feitelijke opbrengst uit het winstrecht bedraagt € 100.000 Bedraagt de totale opbrengst uit het winstrecht onfortuinlijkerwijs slechts € 100.000, dan wordt de minderopbrengst van € 50.000 aangemerkt als een ‘negatief vervreemdingsvoordeel’ (lees: ab-verlies) en krijgt de dga een restitutie in box 2.

Koopprijs in termijnen ≠ earn-outregeling

Een earn-outregeling moet worden onderscheiden van een overdracht waarbij geen onduidelijkheid bestaat over de koopprijs, doch deze wordt voldaan in een aantal termijnen. Voor de afwikkeling van zo’n koopvordering geldt de zojuist beschreven systematiek niet; een eventueel niet ontvangen deel van de koopprijs is te zien als een niet-aftrekbaar vermogensverlies (in box 3).

Onzekere termijnen niet in box 3

De verkoper heeft in een earn-outregeling feitelijk een vordering op de koper met betrekking tot de onzekere toekomstige termijnen. Het verschil tussen de geschatte totale opbrengst en de feitelijk te ontvangen bedragen wordt, zoals gezegd, in box 2 afgewikkeld. Dit is de reden dat de wetgever heeft bepaald dat de bedoelde vordering op de koper niet tot de grondslag behoort voor de vermogensrendementsheffing in box 3.

Correctie overdrachtsprijs

Het komt voor dat verkoper en koper na de verkoop van het ab-belang de overdrachtsprijs aanpassen, bijv. omdat bij de berekening van de overdrachtsprijs fouten zijn gemaakt. De systematiek van de ab-heffing is gelijk aan de hiervoor beschreven earn-outsituatie: een contractueel bepaalde opwaartse prijsaanpassing leidt tot aanvullende ab-heffing; een verlaging van de overeengekomen overdrachtsprijs leidt tot een negatief ab-vervreemdingsvoordeel. Een recente uitspraak van Hof Arnhem-Leeuwarden (ecli:nl:gharl:2020:4647) maakt duidelijk dat voor het claimen van een ab-verlies de prijscorrectie op zakelijke gronden moet zijn overeengekomen en niet is ingegeven door bijv. familiale verhoudingen. Het hof oordeelt dat de bewijslast voor de stelling dat de aanpassing van de overdrachtsprijs berust op niet-zakelijke overwegingen bij de inspecteur ligt. Het spreekt voor zich dat het verstandig is als de belastingplichtige zelf de (zakelijkheid van de) prijscorrectie zorgvuldig onderbouwt en documenteert.

bz-advies

Het moet gaan om een contractueel overeengekomen correctie van de overdrachtsprijs. Het niet-ontvangen van de overdrachtsprijs vanwege bijv. insolventie van de koper, kan niet leiden tot een negatief vervreemdingsvoordeel.