Debiteurenstand en voorziening opnemen

Jaarafsluiting 2021

Voorziening vormen. Op het moment dat u vermoedt dat er debiteuren zijn die een of meerdere facturen niet of slechts gedeeltelijk zullen, kunnen of willen betalen, dan mag u deze vorderingen afwaarderen. Dit kunt u doen door een ‘voorziening dubieuze debiteuren’ te vormen. De desbetreffende afwaardering(en) kunt u zo in het jaar 2021 in aftrek nemen. Op deze manier verplaatst u als het ware het tijdstip waarop u het verlies neemt. Dit kan dus interessant zijn als u in 2021 een hoge winst gaat behalen en daarbij verwacht dat u in 2022 een lagere winst gaat behalen.

Voorwaarden. Volgens goed koopmansgebruik mag een debiteur worden afgewaardeerd ten laste van de winst als deze niet meer volwaardig is. De Hoge Raad stelde hiervoor reeds eerder de volgende voorwaarden:

• u waardeert naar een redelijk oordeel;
• u beoordeelt dit per balansdatum;
• u beoordeelt dit per individuele debiteur (bij een grote omvang mag u ook een ervaringscijfer gebruiken).

Wel onderbouwen. Dergelijke voorzieningen moet u wel kunnen onderbouwen. Leg dus per debiteur een dossier aan waarin u bijv. aanmaningen en betalingsverzoeken per e-mail of per aangetekende (brief) vastlegt. Het is ook toegestaan om een combinatie van individuele en collectieve procentuele ervaringscijfers van debiteuren te gebruiken. Let op. De hoogte van de debiteurenvoorziening moet berusten op ervaringscijfers met betrekking tot de oninbaarheid van vorderingen. U moet dit kunnen onderbouwen! Een veelgebruikt schema is:

Gelieerde debiteuren?

De vordering op de debiteur moet wel gebaseerd zijn op zakelijke overwegingen en mag niet gebaseerd zijn op aandeelhoudersmotieven. Dit kan weleens een probleem opleveren bij zogenaamde ‘gelieerde debiteuren’, zoals blijkt uit een eerdere zaak die voor Hof Arnhem-Leeuwarden speelde (ECLI:NL:GHARL:2019:10578) .

Rechter aan zijde van uw collega. Van een BV die grondstoffen leverde aan een gelieerde vennootschap, bleven de leveringen volledig onbetaald, waardoor de vordering in rekening-courant van de BV op de gelieerde vennootschap opliep tot meer dan € 1 miljoen. De hiervoor door de BV gevormde voorziening dubieuze debiteuren werd door de inspecteur geweigerd, omdat deze van mening was dat alleen vanwege de gelieerdheid werd doorgeleverd en dat de vordering zo heeft kunnen oplopen, is te wijten is aan de gelieerdheid. De BV daarentegen stelde dat het stopzetten van het krediet en de leveranties aan de gelieerde vennootschap zou leiden tot diens faillissement, waardoor de vordering definitief oninbaar zou zijn. Daarbij zou de opgelopen rekening-courantstand hebben geleid tot belaste resultaten. Door het krediet te verstrekken, kon de gelieerde vennootschap haar onderneming verhuren aan een derde, waardoor de vordering niet meer verder opliep. Het hof achtte de hiervoor genoemde redenen dan ook zakelijk genoeg om de vorming van de voorziening toe te staan.