Fiscale pijn verzachten?
We hopen natuurlijk dat het u niet overkomt, maar u kunt als ondernemer slachtoffer worden van een ongeval. Het kan zijn dat u enige tijd niet kunt werken en dat u uiteindelijk een schadevergoeding krijgt. Hoe zit dat fiscaal?
Een ondernemer raakte in 1994 betrokken bij een verkeersongeval en liep daarbij nek- en rugklachten op. Op het moment van het ongeval bestonden de bedrijfsactiviteiten onder meer uit het melken van vee en het transport van melkbussen. Deze activiteiten had de ondernemer door het ongeval moeten beëindigen. Hij ging wel verder met de overige bedrijfsactiviteiten, zijnde de handel in levend vee, autohandel en het trainen van sportpaarden. In 1998 werd er een schadevergoeding uitgekeerd.
Standpunt inspecteur
De inspecteur stelde dat de schadevergoeding in hoofdzaak ziet op gederfde of te derven winst uit onderneming. Hij verhoogde het belastbaar inkomen 1998 dan ook met € 63.500,-.
Standpunt rechter
De lagere rechter had in eerste instantie geoordeeld dat de ondernemer niet aan arbeidskracht had ingeboet. De ondernemer kon na het ongeval weliswaar zijn oorspronkelijke onderneming niet meer in volle omvang uitoefenen, maar hij kon nog wel andere werkzaamheden (gaan) verrichten.
De Hoge Raad was het hier niet mee eens. Voorzover de verzekeringsmaatschappij de uitkering had verstrekt omdat de ondernemer zijn oorspronkelijke onderneming niet meer kon uitoefenen, moest de schadevergoeding volgens de Hoge Raad onbelast blijven.
Een lagere rechter moet nu gaan beoordelen welk deel van de schadevergoeding daarop ziet.
Commentaar
Ten aanzien van aan ondernemers toegekende schadevergoedingen wegens letsel bij een ongeval zijn in het verleden al diverse rechterlijke uitspraken gedaan. Daaruit valt op te maken dat een vergoeding voor het verlies aan arbeidskracht in het algemeen betrekking heeft op de persoon van de ondernemer. Deze vergoeding is dan onbelast omdat deze buiten de inkomenssfeer ligt. Dit geldt ook voor smartengeld.
Let op. Een vergoeding voor geleden of te lijden bedrijfsschade daarentegen vormt onderdeel van de winst en is dus belast.
Het vinden van de grens tussen deze categorieën is in de praktijk niet altijd eenvoudig. Vooral niet omdat alle schade veelal in één totaalbedrag wordt uitgekeerd.
Voorbeelden uit de rechtspraak. Een autorijschoolhouder kreeg na een ongeval een schadevergoeding uitgekeerd. Belast werd het gedeelte dat betrekking had op bedrijfsschade (Hof Leeuwarden, nr. 94/1029).
In een vergelijkbaar geval inzake een vervoersondernemer merkte de rechter de gehele schadevergoeding aan als een onbelaste uitkering voor persoonlijk verlies aan arbeidsvermogen (Hof Den Haag, nr. 93/4521).
Ook bij een bouwondernemer die blijvend arbeidsongeschikt was geworden door een vallende steen, werd geoordeeld dat de gehele schadevergoeding onbelast was (Hof Amsterdam, nr. 98/0407).
Conclusie. Er moet een duidelijk sterk verband zijn tussen de onderneming en de vergoeding om van belaste winst te kunnen spreken! Het is aan de inspecteur om dat te bewijzen.
U kunt de besproken uitspraak downloaden van http://belastingen.indicator.nl (code BT 11.18.06).
Maak uw profiel aan om dit advies en vele andere adviezen te kunnen ontdekken.