Naheffen via een steekproef uw doodsteek?

Doodsteek? Als ondernemer moet uw administratie op orde zijn. Aan de hand van uw administratie wordt immers de aanslag opgelegd. Als de fiscus bij een controle fouten ontdekt, kan men een naheffing of navordering opleggen. Bij die naheffing kan men gebruikmaken van steekproeven, zo bleek onlangs voor de rechter in Breda (LJN: BQ3309). Wat was er aan de hand?

Creatieve belastingzaken

Het ging in de betreffende zaak om een uitzendbureau dat nogal een creatieve manier van boekhouden hanteerde. Bij een controle bleek dat er gesjoemeld was met kilometer­­vergoe­­dingen, met lunchvergoedingen, heffingskortingen en met afdrachtverminderingen.

Steekproef. De rechter was van mening dat de administratie dusdanig grote gebreken vertoonde, zodat de inspecteur de bewijslast kon omdraaien. In dat geval moet een belastingplichtige maar aantonen dat een aanslag te hoog is. Bovendien moet een werkgever kostenvergoedingen sowieso aannemelijk kunnen maken, ook zonder omkering van de bewijslast. De inspecteur had de naheffing opgelegd op basis van een zogenaamde ‘guldensteekproef’. Bij een dergelijke steekproef controleert men kort gezegd een aantal posten in de administratie, waarbij men het geconstateerde foutgehalte loslaat op de gehele administratie. Vervolgens gebruikt men de uitkomst van de steekproef voor naheffingen over eerdere jaren.

Fiscus een steekje los? Of toch niet?

Het uitzendbureau was het met deze methode niet eens. De rechter stelde echter dat de inspecteur bij grote personeelsbestanden wel degelijk gebruik mag maken van steekproeven. Die steekproef moet dan wel voldoen aan de daarvoor geldende kwaliteitseisen. De bewijslast van de juistheid van de steekproef en van vertalen van de uitkomsten naar de gehele administratie, ligt bij de inspecteur. Zo moet een steekproef altijd voldoende groot zijn en willekeurig getrokken. Op de steekproef in deze zaak was inhoudelijk niets mis en dus liet de rechter de correctie in stand.

Wat kunt u hiertegen doen?

U kunt een forse naheffing die gebaseerd is op een steekproef voorkomen door uw administratie op orde te hebben. Dat klinkt als een dooddoener, maar als de inspecteur geen grote gebreken in uw administratie aantreft, zal hij ook geen gebruikmaken van steekproeven. In bovenstaande zaak lag het aantal fouten maar liefst op 44,11%.

Tip. U hoeft niet akkoord te gaan met correcties door een steekproef. Zoals gezegd, moet de steekproef wel goed zijn opgezet. Kunt u het tegendeel aantonen, de werknemers uit de steekproef zijn bijv. niet representatief voor de gehele groep, dan zal een rechter de steekproef niet accepteren.

Weerleggen. Ook kunt u een steekproef altijd proberen te weerleggen. Het belastingrecht kent de zogenaamde vrije bewijsleer, wat wil zeggen dat u op alle mogelijke manieren mag proberen aan te tonen dat u gelijk heeft. U kunt bijvoorbeeld zelf alternatieve berekeningen maken of het exacte aantal fouten uit uw administratie proberen te halen om zodoende aan te tonen dat de steekproef afwijkt van het werkelijke verhaal. Onthoud dat u beter uw eigen standpunt goed kunt onderbouwen, dan dat van de inspecteur onderuit te halen.