BESLOTEN VENNOOTSCHAP - 27.06.2013

Rente bij onzakelijke lening

Onzakelijke lening

Gelieerde verhoudingen. Als een BV of een natuurlijk persoon (bijvoorbeeld een directeur-grootaandeelhouder) een geldlening verstrekt onder mogelijk onzakelijke condities aan een gelieerde BV, moet worden nagegaan of er sprake is van een onzakelijke lening.

Onzakelijke condities. Dit speelt bijvoorbeeld als een lening wordt verstrekt:

• zonder schriftelijke leningsovereenkomst;
• zonder zekerheden; en/of
• zonder afspraken over essentiële zaken als looptijd en aflossingen.

Rentepercentage. Ook het overeengekomen rentepercentage is mogelijk van belang. De kernvraag is of een onafhankelijke derde bereid zou zijn geweest een dergelijke lening te verstrekken met een rente die niet winstafhankelijk is.

Afwaardering niet aftrekbaar. Als het antwoord hierop ‘nee’ is, dan is de lening onzakelijk waardoor een afwaardering van de lening niet aftrekbaar is. Tip. Stem de eventuele onzakelijkheid vooraf af met de fiscus en pas de voorwaarden dan aan om achteraf narigheid te voorkomen.

Rente op onzakelijke lening

Welke rente wordt er dan belast? Uit de rechtspraak blijkt dat fiscaal de rente op een onzakelijke lening bij de schuldeiser moet worden gesteld op ‘het rentebedrag dat zou moeten worden betaald op een lening van een onafhankelijke derde, indien een met de schuldenaar gelieerde vennootschap zich borg zou hebben gesteld voor de lening’. Deze rente is dan fiscaal belast bij de schuldeiser.

Uitspraak Hoge Raad

Wat als de rente niet wordt betaald? De rechtspraak omtrent de onzakelijke lening heeft zeer veel vragen opgeroepen. Een van de vragen is hoe de rente op een onzakelijke lening moet worden belast als aannemelijk is dat deze rente uiteindelijk niet zal worden betaald. Bijvoorbeeld omdat de schuldenaar zich in een zeer slechte financiële situatie bevindt. Is deze rente dan toch belast? En is vervolgens het verlies op de rentevordering dan niet aftrekbaar?

Waardering rentevordering. De Hoge Raad heeft onlangs het antwoord gegeven (LJN: BW6552, 15.03.2013). De rentevordering mag worden gewaardeerd op de waarde in het economisch verkeer. Dit betekent dat als de lening volledig is afgewaardeerd, er dan ook geen (belaste) rente in aanmerking hoeft te worden genomen.

Te belasten rente. De te belasten rente is naar rato van de waarde in het economisch verkeer van de rentevordering. Als aannemelijk is dat deze rentevordering maar voor de helft betaald kan worden, hoeft de rente ook maar voor de helft in aanmerking te worden genomen.

Tip. Binnen gelieerde verhoudingen kan de onzakelijke lening ook worden omgezet in agio (kapitaal). In het besluit tot agiostorting wordt de verplichting tot agiostorting dan verrekend met de schuld die de BV aan de aandeelhouder heeft. Zo wordt ook voorkomen dat er een belaste rente bij de schuldeiser is.

• Rechtspraak: LJN: BW6552, 15.03.2013 (BT 18.11.07A)

• Model: ‘Leningsovereenkomst tussen BV’s’ (BT 18.11.07B)