Stelpost geen vergaarbak voor incomplete begroting

Offerte. Collega-aannemer Jan sloot een aanneemovereenkomst na het uitbrengen van een offerte voor de renovatie van een badkamer. Hij nam stelposten op voor de levering van vloertegels van € 50,-/m² , wandtegels van € 25,-/m² , binnenriolering van € 500,- en elektrische installatie van € 500,-. Aannemer Jan had tevoren geen offertes gevraagd van elektricien en loodgieter.

Toelichting stelposten. In de eerste factuur werden de gekozen wand- en vloertegels verrekend voor de werkelijke prijzen van resp. € 20,62/m² en € 44,21/m² . In de laatste factuur werden de andere twee hoger uitgevallen stelposten verrekend, te weten elektra € 317,- hoger en voor het loodgieterswerk (meer dan alleen de binnenriolering) € 1.575,- hoger. Verder werd niet-overeengekomen meerwerk berekend.

Klacht. Tijdens de uitvoering riep de aannemer dat de opdracht iets duurder zou uitvallen, maar lichtte hij de klant niet in over de details en maakte ook geen afspraak over meerwerk. De opdrachtgever weigerde om de eindfactuur te betalen, waardoor de zaak werd voorgelegd aan de geschillencommissie van de Stichting Keurmerk Kwaliteitsvakman.

Uitspraak geschillencommissie

Veelvoud. De geschillencommissie vindt dat stelposten zijn bedoeld om een zekere mate van onzekerheid op te vangen, maar niet om die posten zodanig te laten oplopen dat die een veelvoud worden van hetgeen in de offerte staat als stelpost. Zeker niet als degene die verbouwt, reeds eerder badkamers heeft verbouwd en geacht wordt op basis van die ervaring een redelijke inschatting te kunnen maken van de kosten van de elektricien en de loodgieter. Ook heeft aannemer nagelaten voor eventueel meerwerk bewijsbaar de toestemming van opdrachtgever te vragen en te hebben verkregen. De commissie (09.09.2014) wijst de aanneemsom toe. Al het overige wordt afgewezen.

Hoe nu stelpostrisico’s voorkomen?

1. Zorg dat de op te nemen stelposten een reële inschatting vormen van de te maken kosten. 10% is een toelaatbare overschrijding (art. 7:752 lid 2 BW).
2. Waarschuw de opdrachtgever tijdig voor een aanmerkelijke overschrijding van stelposten.
3. Neem slechts stelposten op voor bepaalde onderdelen, zoals bijv. de keuze van tegels of sanitair. Neem in ieder geval kosten op die de werkelijkheid dicht zullen benaderen.
4. Gezien de onzekerheid die stelposten met zich meenemen, en het risico van onenigheid, is het verstandig om stelposten zo veel mogelijk te vermijden en in de begroting en offerte de werkelijke kosten mee te nemen, eventueel met behulp van door derden uitgebrachte offertes. Zo zijn risico’s te voorkomen.
5. Mochten de werkelijk te maken kosten aanmerkelijk gaan afwijken van de stelposten, waarschuw de klant dan tijdig. Bespreek de mogelijke overschrijding en leg vast wat er besloten wordt. Laat uw klant voor akkoord tekenen.
6. In uw begroting is een opslagpercentage berekend voor algemene kosten, winst en risico, dus ook voor de stelpost. De klant moet ook weten dat het te besteden bedrag voor bijvoorbeeld latere keuze van materialen, verminderd moet worden met het berekende percentage voor algemene kosten, winst en risico (10%?). Vergeet dit niet.