Verplichte overdracht aandelen in statuten goed geregeld?

Verplicht overdragen? Dit speelt in de volgende gevallen:

1. een aandeelhouder die ten minste 95% van de aandelen heeft, kan de andere aandeelhouder(s) uitkopen. De meerderheidsaandeelhouder hoeft dan niet te bewijzen dat de andere aandeelhouder onredelijk is of dat hij schade toebrengt aan de BV;
2. een aandeelhouder die ten minste 1/3 van de aandelen heeft, kan een vordering instellen bij de rechter dat een andere aandeelhouder zijn aandelen overdraagt. Dan moet echter wel worden aangetoond dat die aandeelhouder door zijn gedrag schade toebrengt aan de BV. Dat bewijs is niet gemakkelijk.

Statutaire verplichtingen

Flex-BV. Sinds de invoering van de flex-BV zijn er meer mogelijkheden om een aandeelhouder in het gareel te laten lopen. De statuten kunnen bepalen dat aan een aandeelhouder bepaalde verplichtingen worden opgelegd. Bijvoorbeeld:

• het afnemen van producten of diensten van de BV of het verstrekken van opdrachten;
• het verstrekken van leningen aan de BV;
• het investeren in de BV via agiostorting (dus bovenop het nominale bedrag van de aandelen).

Kwaliteitseis. Ook kunnen er eisen worden gesteld aan het aandeelhouderschap (of aan een directeur). Dat speelt vooral bij BV-samenwerkingsverbanden van vrije beroepsbeoefenaars. Zo kunnen de statuten bepalen dat een aandeelhouder actief het beroep van notaris, arts of accountant moet uitoefenen. Voldoet een aandeelhouder hier niet meer aan, dan moet hij zijn aandelen verplicht overdragen aan de andere aandeelhouders.

Gedwongen verkoop

Derde partij doet bod. Ook belangrijk is de mogelijkheid om in de statuten de verplichting op te nemen dat een aandeelhouder zijn aandelen moet overdragen als een derde partij een bod doet op de aandelen van de BV. Die derde partij is alleen maar geïnteresseerd als hij álle aandelen kan overnemen. Daar wil hij ook wel een goede prijs voor betalen.

Feestje niet verstoren. Een dwarsliggende aandeelhouder zou dit feestje voor de andere aandeelhouders kunnen verstoren. Dat is niet zo als in de statuten staat dat hij gedwongen kan worden om zijn aandelen over te dragen. Dit wordt ook wel de ‘tag along’-bepaling genoemd. Op basis daarvan kan een minderheidsaandeelhouder altijd worden verplicht om tegelijkertijd met de meerderheidsaandeelhouder(s) zijn aandelen te verkopen aan een derde contractspartij.

Vaststelling koopprijs

Onafhankelijke deskundige. De wet zegt dat in geval van gedwongen verkoop van aandelen de koopprijs gelijk is aan de waarde van de aandelen, zoals die door een onafhankelijke deskundige (accountant) is vastgesteld. Maar de statuten kunnen iets anders bepalen. En dat is maar goed ook!

Tip. Zo kan bij een ‘tag along’-verkoop van aandelen worden bepaald dat de (uit)koopprijs gelijk is aan het bedrag dat de derde contractspartij wil betalen, vooropgesteld dat die koopprijs ten minste gelijk is aan de waarde van de aandelen. Zo profiteert de aandeelhouder die wordt uitgekocht ook van de hogere koopprijs die de andere aandeelhouders ontvangen.