RICHTLIJNEN - 05.04.2016

De Wkkgz en incidenten

Openheid bij incidenten

Wat is een ‘incident’? Een incident is een niet-beoogde gebeurtenis in de zorg met (mogelijke) schadelijke gevolgen voor de patiënt.

Erkennen is lastig. Het erkennen van een incident is en blijft lastig. De focus moet daarbij echter liggen op het wettelijke recht dat de patiënt heeft om te mogen weten wat er is gebeurd. Dat een incident ook gevolgen kan hebben voor het beroep of de aansprakelijkheid van de dokter, zou daarbij op de tweede plaats moeten komen.

De GOMA. De Gedragscode Openheid over medische incidenten en betere afwikkeling Medische Aansprakelijkheid, kortweg: de GOMA, heeft hiertoe een aantal aanbevelingen gedaan, zoals het erkennen van gemaakte fouten en excuses aanbieden, het snel en adequaat wegnemen van de negatieve gevolgen en het vooral duidelijk zijn naar de patiënten over oorzaak en gevolg. De GOMA bestaat uit twee delen: deel 1 voor behandelaar en deel 2 voor beroepsaansprakelijkheidsverzekeraars. De code wordt op dit moment geëvalueerd.

Download de GOMA van: http://tipsenadvies-medicus.nl/download (MD 09.02.02).

Meldplicht aangescherpt

In de Wkkgz wordt vanaf 1 juli 2016 de interne meldplicht van (bijna-)incidenten via een interne ‘veilig melden procedure’ voor het eerst wettelijk verplicht gesteld (VIM). Zo’n interne melding is bedoeld om van te leren en is daarmee niet openbaar. Patiënten hebben geen inzage. De meldingsgegevens mogen ook niet worden opgevraagd door de inspectie of worden gebruikt als bewijs in juridische procedures en ze mogen niet leiden tot disciplinaire of bestuurlijke maatregelen voor de zorgverlener. Alleen in zeer uitzonderlijke gevallen mag het OM gegevens opvragen.

Informatieplicht. Nieuw is ook dat zorgverleners hun patiënt moeten informeren over incidenten die schadelijke gevolgen (kunnen) hebben voor de patiënt. De zorgverlener noteert in het dossier de aard, de toedracht en het tijdstip van een incident, de namen van de betrokken zorgverleners en de mogelijkheden om de schadelijke gevolgen weg te nemen of te beperken.

Claims?

Klachtenfunctionaris. Bij een geschil of claim over de vraag of u als zorgverlener als een ‘goed hulpverlener’ heeft gehandeld (bejegenen, informeren, onderzoeken, behandelen, etc.), zal eerst de eigen (verplichte) klachtenfunctionaris van de zorgverlener proberen te bemiddelen. Ook kan de patiënt evt. naar de (niet-verplichte) klachtencommissie van de zorgverlener stappen.

Claim. De patiënt kan ook (direct) met zijn klacht en/of claim (schadevergoeding) tot € 25.000,- naar de geschillencommissie stappen (vanaf 2017 verplicht). Er zal dan getoetst worden of u aan de wetseisen en uw eigen beroepsrichtlijnen heeft voldaan. Zoals het (verplicht) melden van een incident aan uw patiënt of diens nabestaanden. Is dat niet het geval zonder een goede motivering, dan zal u (doorgaans via uw BA-verzekeraar) aansprakelijk zijn voor evt. financiële gevolgen van uw handelen.

Let op. Probeer dit te voorkomen door met de patiënt te praten.