Weet vergrijpboete te voorkomen, wat moet u weten?

Waar gaat het over? Bij aanslagbelastingen, zoals de aangifte inkomstenbelasting (IB) en de aangifte vennootschapsbelasting (Vpb), kan de ondernemer (belastingplichtige) of rechtspersoon tegen een vergrijpboete aanlopen als blijkt dat de gegevens die verstrekt zijn niet kloppen en er daarbij sprake is van opzet of grove schuld. In sommige gevallen kan een vergrijpboete alleen worden opgelegd als er sprake is van opzet. Maar wanneer is er sprake van opzet en wanneer van grove schuld?

Waar te vinden? De regels voor het opleggen van een bestuurlijke boete kunt u terugvinden in de Algemene wet bestuursrecht (Awb), de Algemene wet inzake rijksbelastingen (AWR) en het Besluit Bestuurlijk Boeten Belastingdienst (BBBB).

Let op. De vergrijpboete moet u niet verwarren met de verzuimboete. De verzuimboete kan worden opgelegd indien er niet tijdig aangifte is gedaan of indien de verschuldigde belasting niet tijdig is afgedragen. Of er sprake is van opzet of grove schuld, doet hier dus niet ter zake.

Inspecteur moet dat bewijzen

Wat is grove schuld? Grove schuld is in fiscaal jargon “ een in laakbaarheid aan opzet grenzende mate van verwijtbaarheid en omvat mede grove onachtzaamheid” . Daarbij kan worden gedacht aan laakbare slordigheid of ernstige nalatigheid. Met andere woorden: bij grove schuld moet een ondernemer redelijkerwijs moeten of kunnen begrijpen dat zijn gedrag tot gevolg heeft dat er te weinig belasting wordt geheven of betaald.

Opzet. De fiscale definitie van opzet luidt: ”Het willens en wetens handelen of nalaten, leidend tot het niet of niet binnen de daarvoor gestelde termijn heffen of betalen van belasting”. Met andere woorden: de ondernemer heeft bewust geen belasting betaald of heeft bewust een risico genomen zodat er te weinig of te laat belasting wordt betaald.

Enkele voorbeelden wanneer dit speelt

De voorlopige aanslag. Worden er bij een verzoek om een voorlopige aanslag of herziening van de voorlopige aanslag opzettelijk gegevens verstrekt die niet juist of onvolledig zijn, dan kan de inspecteur, indien er sprake is van opzet, een boete opleggen. De boete is een percentage van het bedrag aan belasting dat ten onrechte is of zou zijn teruggegeven, dan wel ten onrechte niet of niet zou zijn betaald. Bij herhaling loopt het percentage op.

De aangifte IB en Vpb. Is die aangifte niet, onjuist of onvolledig en is dit opzettelijk gebeurd, dan kan de inspecteur, indien er sprake is van opzet, een boete opleggen. De boete is een percentage van het bedrag van de aanslag. Bij herhaling loopt het percentage op.

Navorderingsaanslag. Is de aanslag te laag vastgesteld, te weinig belasting geheven en is dit te wijten aan opzet of grove schuld, dan kan de inspecteur een boete opleggen als er sprake is van opzet of grove schuld. De boete is een percentage van de navorderingsaanslag. Let op.  Worden er door de inspecteur verrekenbare verliezen in aanmerking genomen, dan wordt de boete gebaseerd op het bedrag zonder die verliezen. Let op.  Als de aanslag geheel of gedeeltelijk betrekking heeft op het box 3-inkomen, dan bedraagt de boete bij opzet in beginsel 150% van het verschuldigde belastingbedrag. Deze boete kan oplopen tot maximaal 300%. Bij grove schuld bedraagt de boete 75% - 300%.