IN DE KIJKER - 12.04.2019

Samenwoners met een verblijvingsbeding

Hoe zit het bij overlijden?

Ieder voor de helft. Tot een grote groep van starters op de woningmarkt behoren samenwoners. Meestal wordt bij aankoop iedere partner voor de (onverdeelde) helft eigenaar van de woning.

Geen erfgenamen. Als een erflater geen testament heeft opgesteld, is het wettelijke erfrecht van toepassing op zijn nalatenschap. Op grond hiervan erven samenwoners niet van elkaar. Om erfgenaam van elkaar te worden, zullen zij met elkaar moeten trouwen, een geregistreerd partnerschap moeten aangaan of elkaar in een testament tot erfgenaam moeten benoemen. Let op. Het opstellen van een samenlevingscontract, het voeren van een gemeenschappelijke huishouding, noch het inschrijven op hetzelfde adres maakt samenwoners erfgenamen van elkaar. Echter, om ervoor te zorgen dat de gezamenlijke woning bij overlijden van een partner bij de langstlevende terechtkomt, is het opstellen van een samenlevingscontract met een verblijvingsbeding voldoende. Hoe zit dat?

Samenlevingscontract

Verblijvingsbeding. Veel samenlevingscontracten bevatten een zogenaamd ‘verblijvingsbeding’ voor de situatie dat een partner overlijdt. Bij overlijden zorgt dit verblijvingsbeding ervoor dat de gemeenschappelijke bezittingen (waaronder de gezamenlijke woning) aan de langstlevende verblijft onder de verplichting voor de langstlevende om de daaraan verbonden schulden (met name de hypotheekschuld) voor zijn rekening te nemen.

Levering bij overlijden. Het verblijvingsbeding is civielrechtelijk een overeenkomst van verdeling (onder opschortende voorwaarde van overlijden). Hierdoor gaan de gemeenschappelijke bezittingen niet automatisch over op de langstlevende partner, maar moeten zij geleverd worden.

Volmacht. Om te voorkomen dat de erfgenamen van de overleden partner niet meewerken aan de levering van de gezamenlijke woning aan de langstlevende partner, wordt in het verblijvingsbeding meestal een onherroepelijke volmacht opgenomen om de levering - ter uitvoering van het verblijvingsbeding - te bewerkstelligen.

Op http://tipsenadvies-vastgoed.nl/download vindt u een voorbeeld van een verblijvingsbeding (VG 23.08.05).

Ook een testament opstellen

Meer zekerheid. Een verkrijging van de (onverdeelde helft van de) gezamenlijke woning op grond van een verblijvingsbeding kan in bepaalde situaties fiscaal gunstiger uitpakken dan een verkrijging op grond van een testament, maar voor de afwikkeling van een nalatenschap geniet de verkrijging op grond van een testament de voorkeur. Een verkrijging op grond van een testament geeft de langstlevende partner bovendien meer zekerheid dat hij eigenaar van de voorheen gezamenlijke woning wordt. Deze zekerheid geeft het verblijvingsbeding dus in mindere mate.

Vangnet. Omdat een testament eenzijdig herroepbaar is, is het van belang dat de partners zowel een testament als een samenlevingscontract (met daarin een verblijvingsbeding) opstellen. Het samenlevingscontract kan dan als vangnet fungeren. Daarnaast biedt het opstellen van een samenlevingscontract andere voordelen, bijvoorbeeld voor het partnerpensioen.