BELASTINGEN - 29.05.2019

Erfpachtrechten niet altijd afschrijfbaar?

Wat speelde hierover bij uw collega?

Drietal erfpachtrechten. Hierover speelde een recente rechtszaak voor Rechtbank Noord-Nederland (ECLI:NL:RBNNE:2019:1870) . In deze zaak gaat het om een landbouwer die samen met zijn vrouw een maatschap vormt. Zij hebben in de loop der jaren een drietal erfpachtrechten (A, B en C) verkregen van de vader van de landbouwer.

Afschrijving. Voor dit erfpachtrecht betalen zij niet ieder jaar een bedrag, maar voorafgaand één bedrag ineens. Vervolgens heeft de landbouwer in zijn jaarrekening op alle drie de rechten afgeschreven. Hierdoor is zijn winst uit onderneming verlaagd en zodoende zijn te betalen belasting.

Fiscus oneens met afschrijvingen

Voorwaarden. De Belastingdienst is het echter niet eens met deze afschrijvingen. De Belastingdienst stelt namelijk dat er voor het afschrijven op erfpachtrechten voldaan moet worden aan strenge voorwaarden. Hoe zit dit precies?

Eeuwigdurend. Uit vaste jurisprudentie is af te leiden dat er in principe op een erfpachtrecht kan worden afgeschreven. Dit is anders wanneer er sprake is van een eeuwigdurend erfpachtrecht, dan is afschrijving niet toegestaan. De reden hiervoor is dat een dergelijk erfpachtrecht niet in waarde vermindert.

Terugkooprecht. Hetzelfde geldt voor een erfpachtrecht waarbij een terugkooprecht aan het einde van de looptijd is overeengekomen. Alleen wanneer de belastingplichtige kan aantonen dat er sprake is van een daadwerkelijke waardedalingvan het erfpachtrecht, kan hierover alsnog worden afgeschreven.

Vraag is uiteraard hoe deze jurisprudentie uitpakt in deze zaak. Voor erfpachtrecht B geldt dat dit niet eeuwigdurend is, noch is hierbij een terugkooprecht afgesproken. Zodoende moet de fiscus de afschrijving op dit erfpachtrecht gewoon accepteren.

Marktwaarde. Voor de erfpachtrechten A en C ligt dit echter anders. Voor beide rechten is er ook een terugkooprecht afgesproken. De landbouwer heeft het recht om aan het einde van de looptijd van de erfpacht de grond te kopen tegen 85% van de dan geldende vrije marktwaarde.

Waarde. Dit betekent dus dat de erfpachtconstructie hem een korting op de mogelijk toekomstige aankoop van de grond oplevert van 15%. Daardoor houdt het erfpachtrecht een bepaalde waarde. Het is dan aan de landbouwer om aan te tonen dat deze waarde lager is dan de boekwaarde waardoor er toch kan worden afgeschreven.

Bewijs? Dit bewijs kan de landbouwer tijdens de rechtszaak niet leveren. Daardoor heeft de fiscus terecht de afschrijving op de erfpachtrechten A en C niet geaccepteerd.

En bij u?

Weet dat bij de aankoop van een erfpachtrecht met betaling ineens de mogelijkheid bestaat hierover af te schrijven. Daardoor kunt u gedurende de looptijd van het erfpachtrecht belasting besparen. Deze mogelijkheid tot afschrijven is echter wel aan strenge voorwaarden verbonden. Ga zodoende na of uw erfpachtrecht hieraan voldoet.