PRIVÉ - 16.05.2019

Waar eindigt nu de taak van de executeur?

Wanneer eindigt de taak van de nalatenschapsafwikkelaar (executeur)? Zijn de erfgenamen bevoegd om buiten de executeur om te handelen? Wat staat er in de wet? Wat heeft de rechter onlangs beslist over de executeursbevoegdheid?

Wat speelde er over een executeur? Als Trees overlijdt, laat ze haar vijf kinderen achter als haar enige erfgenamen. In haar testament heeft ze haar zoon Adrie tot executeur benoemd. Tot de taak van de executeur behoort het beheer van alle goederen van de nalatenschap en het voldoen van alle schulden. Volgens het testament is Adrie niet bevoegd om de nalatenschap te verdelen.

Alleen nog vordering op BV. De broers en zussen van Adrie vinden dat zijn taak als executeur erop zit, want alle schulden zijn voldaan. Er rest alleen nog een onbetaalde vordering van € 203.153 van Trees (en nu dus van de gezamenlijke erfgenamen) op T BV. Deze is opgericht door de vooroverleden echtgenoot van Trees. Van deze BV is (niet geheel toevallig) Adrie thans meerderheidsaandeelhouder en enig directeur (dga).

Twee petten. De vordering op de BV bestaat al ruim vijf jaar. De overige erfgenamen constateren dat Adrie geen aanstalten maakt om deze vordering te innen en dat hij misbruik maakt van zijn bevoegdheid als executeur. Volgens hen heeft Adrie twee petten op en is er sprake van een tegenstrijdig belang. Als dga heeft Adrie er belang bij dat de liquiditeitspositie van de BV niet verslechtert. Als executeur heeft hij echter niet tot taak het behartigen van de belangen van de BV, maar die van de erfgenamen. Omdat de broers en zussen van Adrie de nalatenschap willen verdelen, willen ze zelf de regie in handen nemen.

Onbevoegd? Volgens Adrie zijn ze daartoe niet bevoegd zolang hij nog als executeur in functie is. Tot zijn taak behoort het beheer van alle goederen van de nalatenschap. Daartoe behoort ook het incasseren van de nog niet-betaalde vordering op T BV. Zolang die vordering niet is voldaan, blijft hij gewoon executeur. Daarbij stelt Adrie dat door directe betaling de BV mogelijk failliet zou gaan.

Wat staat er in de wet?

De wet zegt dat een executeur tot taak heeft om de goederen van de nalatenschap te beheren en de schulden te voldoen (art. 4:144 BW) . Daarbij mag hij goederen verkopen als dit voor de voldoening van de schulden noodzakelijk is (art. 4:147 lid 1 BW) . De taak van de executeur eindigt als zijn werkzaamheden zijn voltooid (art. 4:149 lid 1 BW) .

Hoe oordeelt de rechter?

Klaar. Hof Den Haag (ECLI:NL:GHDHA:2019:696) stelt vast dat alle schulden van de nalatenschap zijn voldaan. Het ‘te gelde maken’ van goederen van de nalatenschap en dus ook het incasseren van de onbetaalde vordering op de BV, is niet meer nodig voor de voldoening van de schulden. De incasso van de vordering behoort niet meer tot de beheerstaak en dus is de taak van de executeur geëindigd. Adrie is verplicht om alle goederen van de nalatenschap (waartoe de onbetaalde vordering op de BV behoort) over te dragen aan de erfgenamen. Die kunnen dan zelf actie ondernemen om de vordering te incasseren.

Erfbelasting. Uitgangspunt is dat een executeur in privé aansprakelijk is voor de erfbelasting. Hof Den Haag (ECLI:NL:GHDHA:2016:3019) heeft eerder beslist dat als de executeur tot de juiste bedragen en tijdig aangifte erfbelasting heeft gedaan en zo nodig ook tijdig bezwaar heeft gemaakt, hij niet in privé aansprakelijk is voor de (door de erfgenamen) niet-betaalde erfbelasting.

Als alle schulden van de nalatenschap zijn voldaan, stopt de taak van de executeur. Die moet dan alle goederen aan de erfgenamen overdragen. Zij kunnen dan onderling de erfenis verdelen. Dat is slechts anders als die taak ook aan de executeur is opgedragen. Dat kan als dit in het testament is geregeld.

Contactgegevens

Indicator BV | Schootense Dreef 31 | Postbus 794 | 5700 AT Helmond

Tel.: 0492 - 59 31 31 | Fax: 040 - 711 17 00

klantenservice@indicator.nl | www.indicator.nl

 

KvK-nummer: 17085336 | Btw-nummer: NL-803026468B01