Weduwnaar wil hertrouwen, huwelijkse voorwaarden?

De erfrechtelijke aandachtspunten

We leven in een tijd met steeds meer samengestelde gezinnen. Een samengesteld gezin is een gezin waarin minstens een van de partners een of meerdere kinderen heeft uit een vorige relatie. Indien deze partners zich tot u wenden voor advies, omdat zij voornemens zijn met elkaar te trouwen, zijn er aandachtspunten op het gebied van het huwelijksvermogens- en erfrecht. In deze bijdrage wordt ingegaan op drie erfrechtelijke aandachtspunten indien een weduwnaar met kinderen uit zijn eerste huwelijk, wil hertrouwen.

Opeisbaarheid van geldvorderingen. Met het overlijden van zijn eerste echtgenoot hebben de kinderen volgens het erfrecht bij versterf een niet-opeisbare geldvordering op hun vader (de weduwnaar) gekregen. Allereerst is het van belang om te weten of de overleden echtgenoot een testament had. Had zij deze niet en is zij na 2003 overleden, dan kunnen de kinderen hun geldvordering niet opeisen zodra de weduwnaar hertrouwt. Heeft de overleden echtgenoot wel een testament gemaakt, dan is het van belang om te weten wat er testamentair is bepaald omtrent de opeisbaarheid van de geldvorderingen van de kinderen. Tip.  Raadpleeg daarom eerst het testament van de overleden echtgenoot om ongewenste verrassingen te voorkomen.

Wilsrechten

Een ander aandachtspunt zijn de zogenaamde ‘wilsrechten’. Deze spelen in stief-familiesituaties. De wet geeft een viertal wilsrechten. Het wilsrecht dat hier speelt, is die van artikel 4:18 van het Burgerlijk Wetboek. Deze bepaling bepaalt dat als een kind een geldvordering op zijn langstlevende ouder heeft verkregen ter zake van de nalatenschap van zijn eerst overleden ouder en deze langstlevende ouder aangifte heeft gedaan van zijn voornemen opnieuw een huwelijk te willen aangaan, is deze verplicht aan het kind op diens verzoek goederen over te dragen met een waarde van ten hoogste deze geldvordering. Dit geeft het kind zekerheid dat nalatenschapsgoederen binnen de familie blijven. De overdracht van deze goederen vindt, tenzij de langstlevende ouder daarvan afziet, plaats onder voorbehoud van het vruchtgebruik van de goederen. In een testament kunnen de wilsrechten worden uitgesloten. Had de overledene geen testament, dan zijn de wilsrechten wel van toepassing. Het is daarom van belang dat er wordt onderzocht wat er in het testament van de overleden echtgenoot over de wilsrechten is bepaald.

Mogelijkheid om zelf te testeren

Indien de geldvorderingen van de kinderen uit de nalatenschap van hun moeder niet eerder opeisbaar worden dan bij overlijden van de langstlevende echtgenoot (controleer het testament), worden deze in ieder geval opeisbaar zodra de langstlevende ouder overlijdt. Deze geldvorderingen zijn immers schulden in de nalatenschap van de langstlevende ouder. Zodra de schulden zijn voldaan, komen we toe aan de regelingen in het testament van de langstlevende ouder. Dit kan de langstlevende als een beperking ervaren. Het is immers mogelijk dat de langstlevende ouder de wens heeft dat zijn nieuwe echtgenoot in zijn woning kan blijven wonen na zijn overlijden. Afhankelijk van de omvang en samenstelling van zijn nalatenschap zal dit mogelijk niet haalbaar zijn. Eerst moeten immers de geldvorderingen van zijn kinderen uit hoofde van de nalatenschap van hun moeder worden voldaan.