BEDRIJFSOVERDRACHT - 17.11.2005

Van je familie moet je het hebben!

Inkomstenbelasting

Bij bedrijfsoverdrachten speelt de fiscus een be-langrijke rol. Vaak zal een onderneming zonder afrekening voor de inkomstenbelasting (geruisloos) aan de volgende generatie worden overgedragen. Dat kan als de ondernemer en de bedrijfsopvolger minstens drie jaar hebben samengewerkt (in een firma of maatschap of in loondienst).

Overdrachtsbelasting

Behalve de inkomstenbelasting speelt ook de over­drachts­belasting (een belasting van 6% op de verkrijging van onroerende zaken) een belangrijke rol. Voor sommige ondernemers (denk bijv. aan land- en tuinbouwondernemers) kan het hierbij om veel geld gaan omdat zij vaak veel onroerende za­ken in hun onderneming bezitten. Een algehe­le vrijstelling voor de overdrachtsbelasting als een onderneming wordt overgenomen, bestaat niet. Tip. Wel zijn er vrijstellingen voor bijzondere situaties. Zo bestaat er een belangrijke vrijstelling voor het geval kinderen (waarmee ook klein-, pleeg-, stiefkinderen alsmede hun echtgenoten worden bedoeld) de onderneming van hun (schoon)ouders overnemen en daarbij onroerende zaken verwerven.

Let op. De vrijstelling is niet van toepassing op de verkrijging van de (bedrijfs)woning van de ondernemer, ook niet als die op de balans staat.

Geen aansluiting?

De inkomsten- en overdrachtsbelasting sluiten niet altijd op elkaar aan. Neemt iemand anders dan een kind de zaak van pa en ma over, dan kan dat zonder heffing van inkomstenbelasting. Wel is dan meestal overdrachtsbelasting verschuldigd. Dat is raar. Verwacht mag worden dat fiscale faciliteiten op elkaar aansluiten. De staatssecretaris van Financiën heeft echter laten weten hier niets voor te voelen. Hooguit kunnen faciliteiten worden verruimd. En dat zal met de hiervoor genoemde ‘ouder-kindfaciliteit’ per 1 januari 2006 gaan ge­­beuren. Leest u maar verder!

Verruiming belastingvrijstelling

Per 1 januari 2006 zal voor de overdrachtsbe­las­ting een ruimere vrijstelling gaan gelden in ge­val van bedrijfsoverdracht in de familiesfeer. De nu bestaande vrijstelling blijft uiteraard be­staan.

Maar ook als broers, zusters, halfbroers en -zusters, pleegbroers en -zusters of de echtgenoten van deze personen van de ondernemer zijn onderneming overnemen, gaat voor hen de hiervoor ge­noemde vrijstelling voor de overdrachtsbelasting gelden. Tip. Als het kan, is wachten met bedrijfsoverdracht naar broer, zus of de echtgenoot daarvan tot 2006 daarom voordelig. De vrijstelling gaat niet verder dan deze groep van personen. Neven en nichten krijgen dus geen vrijstelling.

Voorbeeld. Op 1 februari 2006 nemen zus en zwa­­ger van een ondernemer ieder voor de helft zijn on­derneming over. Tot deze onderneming behoort een boerderij en 40 hectare landbouwgrond. Er is dan geen overdrachtsbelasting verschuldigd.

Let op. Wie van de vrijstelling gebruikmaakt, zal de overgenomen onderneming enige tijd moeten voortzetten. Wordt er voortijdig gestaakt, dan is alsnog overdrachtsbelasting verschuldigd. Hoelang ‘enige tijd’ is, geeft de wet niet aan. Een periode van drie jaren zal meestal voldoende zijn.

Tip. Door tijdig te beginnen, kan ook de overdracht van oom naar neef belastingvrij. De overdracht loopt dan ‘via de band’. Eerst kan de ondernemer belastingvrij overdragen aan zijn broer of zus, die na enige tijd (ook belastingvrij) kan overdragen aan zijn of haar zoon of dochter (de neef of nicht van de eerste overdrager).