SCHENKEN - 10.11.2009

Niet verplicht alle kinderen gelijk bedrag schenken?

Schenking aan één van de kinderen. Een gescheiden vader met een behoorlijk vermogen had drie zonen. Twee van die zonen hadden ieder een behoorlijk inkomen, maar de derde zoon had het niet zo breed. Hij kon elke maand maar met moeite de eindjes aan elkaar knopen. Daar kwam nog eens bij dat diens dochter een studie wilde volgen aan de universiteit. Dat kostte natuurlijk een behoorlijke duit. Om ervoor te zorgen dat zijn kleindochter kon gaan studeren, schonk de vader daarom aan zijn zoon een bedrag van € 10.000,-. Met dat geld kon die dan de studiekosten en de kamerhuur van zijn dochter betalen.

Krijgen de anderen niets?

Hetzelfde bedrag. Toen de beide andere zonen van die schenking hoorden, meenden zij ook recht te hebben op eenzelfde bedrag. Daarom stapten ze naar hun vader met het verzoek om aan ieder van hen ook maar even € 10.000,- over te maken. Want alle kinderen moeten door hun ouder(s) toch gelijk behandeld worden? Hun vader was het met die stelling echter niet eens. Hij vond dat zij helemaal geen geld van hem nodig hadden. En trouwens: hij wilde net een nieuwe auto kopen en volgende maand wilde hij met zijn nieuwe vriendin voor drie weken naar de Canarische Eilanden. Hij kon zijn geld dus zélf goed gebruiken in plaats van het aan hen weg te schenken. Vriendelijk maar beslist wees hij daarom deze beide zonen de deur.

Pa beschikt zelf over zijn geld. De beide zonen die niets hadden gekregen, vonden dat niet eerlijk. Kon daar niets aan worden gedaan? Om advies in te winnen, stapten ze naar de notaris. Maar helaas kon die hen niet helpen. Hun vader is zelf volledig beschikkingsbevoegd en kan zelf bepalen wat hij met zijn geld doet. Hij kan daarmee doen en laten wat hij wil: wegschenken, op vakantie gaan, auto’s kopen. Daar heeft verder niemand iets mee te maken. Veel ouders zullen hun kinderen gelijk willen behandelen en dus ieder kind een gelijk bedrag schenken, maar een wettelijke verplichting is dat niet! En als een ouder vindt dat er goede redenen zijn om van die morele regel af te wijken, is dat zijn zaak (niet die van de kinderen!).

Verrekenen met de erfenis?

Van horen zeggen. Één van de zonen had wel eens gehoord dat schenkingen die zijn gedaan aan de kinderen, bij overlijden van de ouder(s) verrekend moeten worden met hun erfdeel (juridisch: de schenkingen moeten worden ingebracht in de nalatenschap). Zo staat het toch in de wet? Ook hier moest de notaris hem echter teleurstellen. Dat was wel zo, maar die wet is per 2003 veranderd. Nú is het zo dat schenkingen niet in de nalatenschap van de ouders hoeven te worden ingebracht, tenzij de ouders in een testament het anders hebben geregeld. En omdat pa daarover in zijn testament niets vermeld had, hoefde de zoon de € 10.000,- die hij had gehad, niet te verrekenen met zijn erfdeel.

Hoezo ‘een inbreuk op hun legitieme recht’? De twee andere zonen waren echter niet voor één gat te vangen. Ze hadden ook wel eens gehoord dat een schenking moest worden teruggedraaid als bij overlijden van pa de legitieme portie (de helft van het wettelijk erfdeel) van de andere kinderen in gevaar kwam. Maar ook in dit geval gaf de notaris hun weinig kans. Van schending van de legitieme portie zou alleen maar sprake zijn als het bedrag van de schenking in vergelijking met de waarde van de erfenis extreem groot zou zijn. Omdat dit hier niet het geval was, hoefden de beide andere zonen dus nergens op te rekenen.