EINDE ARBEIDSOVEREENKOMST - 20.09.2011

Kennelijke onredelijkheid van ontslag op zijn retour?

Hoe zat het ook alweer? In Nederland heeft een werknemer de mogelijkheid u als werkgever voor de rechter te dagen om een vergoeding te eisen. Dat kan bijv. nadat u de arbeidsovereenkomst ‘ge­­woon’ heeft opgezegd (dus mét een vergunnning van het UWV Werkbedrijf).Uw ex-werknemer vindt dan dat de nadelige gevolgen van het ontslag voor hem zwaarder wegen dan úw belang bij een ontslag. Dit wordt ‘kennelijk onredelijk ontslag’ genoemd. Hoe gaan rechters daarmee om?

Hoge Raad

Nieuwe lijn. Sinds enige tijd is er sprake van een nieuwe lijn voor kennelijk onredelijk ontslag, uitgezet door onze hoogste rechter, de Hoge Raad.

• Eerst moet worden beoordeeld óf de opzegging wel kennelijk onredelijk is. De rechter loopt daarvoor een zogenaamde ‘factorenlijst’ na.
• Pas als het ontslag kennelijk onredelijk is, mag de rechter gaan kijken naar de schadevergoeding. Hij mag daarbij géén formule toepassen.

U kunt zo’n factorenlijst gratis downloaden van: http://personeel.indicator.nl (PS 16.20.03).

Mistig. Door deze uitspraken is het niet meer zo duidelijk welke uitkomst zo’n procedure zal geven. Wat betekent dit voor de praktijk?

Goed voor werkgevers. Een werknemer zal in deze procedure moeten bewijzen dat in dít geval zijn belang zwaarder had moeten wegen dan het belang van de werkgever en dat het ontslag dus kennelijk onredelijk is. En dat is een lastig! En bovendien moet hij ook de schade bewijzen én onderbouwen met deugdelijke berekeningen.

Vóór deze Hoge Raad-uitspraken kwam de werknemer redelijk eenvoudig weg met stellen dat het ontslag kennelijk onredelijk was, bijv. omdat hij geen vergoeding had meegekregen terwijl hij gezien zijn eenzijdige arbeidsver­­le­­den en zijn leeftijd moeilijk bemiddelbaar was op de arbeidsmarkt. Een gedeeltelijke kanton­­rechters­­formule werd dan al snel toegekend zonder dat er werd bekeken of de werknemer wel écht schade leed.

Warme wind voor werkgevers

Werkgeversklimaat. Voorzichtig kunnen we nu zeggen dat er een positieve wind waait voor werkgevers. Werknemers stappen minder vaak naar de rechter. De kosten voor rechtsbijstand zijn immers hoog en de kans op succes is niet groot. Vaak vindt de rechter dat er geen sprake is van kennelijke onredelijkheid en kent hij geen vergoeding toe. En als er een vergoeding wordt toegekend, is deze vergoeding meestal een stuk lager dan voorheen.

Let op. Bij een langdurig zieke werknemer met een eenzijdig arbeidsverleden, van middelbare leeftijd én met een lang dienstverband kán de rechter oordelen dat u heel veel herplaatsingsinspanningen moet leveren. Soms zelfs niet alleen binnen uw bedrijf, maar zelfs binnen uw concern.

Toch enkele tips. Er heerst een werkgeversklimaat in kennelijk onredelijk ontslagprocedures. Dat is mooi. Maar toch de hiernavolgende tips.

• Vindt uw werknemer dat er sprake is van een kennelijk onredelijk ontslag? Betwist dit dan.
• Maak aan de hand van de factorenlijst duidelijk dat u als goed werkgever heeft opgezegd.
• Verweer u ook tegen de berekeningen van de schadevergoeding.
• Maak desnoods tegenberekeningen met bijvoorbeeld een actuaris of een accountant.