Geen bewijs van medepacht, pachtcontract ontbonden!

Pachtcontract. Jan heeft een landbouwbedrijf waarvoor hij 4,2 ha grond pacht van Koos. De pachtovereenkomst is schriftelijk vastgelegd en goedgekeurd door de grondkamer. Daarna gaat zoon Geert meewerken in het landbouwbedrijf van zijn vader. Daarvoor wordt er door Jan en Geert een vennootschap onder firma (Vof) opgericht.

Bedrijf voortgezet

Dan gaat Jan met pensioen. De Vof wordt ontbonden en Geert gaat alleen verder met het landbouwbedrijf. Koos stelt dat de pacht is ontbonden. Hij heeft een pachtovereenkomst gesloten met Jan en niet met Geert of met de Vof. Nu Jan is gestopt met het bedrijf, wordt de gepachte grond niet meer door hem op bedrijfsmatige wijze geëxploiteerd. Dat is een voorwaarde om van pacht te kunnen spreken.

Overdracht zonder toestemming. Daarbij zijn de pachtrechten aan Geert overgedragen zonder toestemming van de verpachter (Koos). Dat betekent dat Jan zich onrechtmatig heeft gedragen. Alleen dat is al een reden om te kunnen stellen dat de pachtovereenkomst is ontbonden.

Medepacht

Onzin? Jan vindt dat onzin. Hij werkt nog steeds regelmatig op het bedrijf, dus er is geen sprake van dat hij gestopt is. Daarbij heeft Koos toegestemd met Geert als medepachter. De grondgebruikersverklaringen zijn de laatste jaren zowel door Jan als door Geert getekend. Koos heeft nooit verklaard daar niet mee akkoord te gaan.

In de plaats gesteld. Ook zegt de wet dat een pachter altijd het recht heeft om zijn echtgenoot of bloed- of aanverwant in de rechte lijn in zijn plaats te stellen. Als Koos moeilijk wil doen, dan doet Jan een beroep op die wettelijke bepaling. Dan is het probleem in één keer opgelost.

Geen bedrijfsmatige ondernemer

Helaas voor Jan (en Geert) ziet de rechter dat anders. Dat Jan nog werkzaamheden verricht op het bedrijf, wil niks zeggen. Het is voor iedereen duidelijk dat hij de zeggenschap over het bedrijf met daarbij de gronden en de pachtrechten heeft overgedragen aan zijn zoon Geert. Dat betekent dat hij niet meer voldoet aan de verplichtingen van een goed pachter.

Geen bewijs. Ook blijkt nergens uit dat Koos heeft ingestemd met de aanwijzing van Geert als medepachter. Jan kan daarvoor geen door Koos ‘voor akkoord’ getekende verklaring overleggen. De getekende grondgebruikersverklaringen zijn onvoldoende bewijs. Door het gebruik van de gepachte grond door een Vof waarvan de pachter (Jan) medevennoot is, ontstaat er niet automatisch een contractuele relatie tussen de verpachter (Koos) met de Vof of, na ontbinding daarvan, met een andere voortzettende vennoot.

Hoe oordeelt de rechter? Ook aan de eisen voor indeplaatsstelling is volgens de rechter niet voldaan. Dat verzoek kan alleen door de pachter (Jan) worden ingediend op het moment dat hij zelf nog bedrijfsmatig de gepachte grond exploiteert. Dat is een gepasseerd station. Dus oordeelt het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden, 07.04.2017 (GHARL:2017:2935) , dat het pachtcontract is ontbonden en dat de gepachte grond vrij ter beschikking moet worden gesteld aan Koos!