Taxatiewaarde afstemmen op de financieringsbehoefte?

De financieringstaxatie

Belang opdrachtgever. Het taxatierapport maakt een belangrijk onderdeel uit van de beoordeling voor het verstrekken van een hypothecaire geldlening. Vaak is het de koper die de taxateur opdracht geeft. De opdrachtgever heeft er belang bij dat het getaxeerde bedrag ongeveer overeenkomt met de koopsom. Anders krijgt hij de financiering immers niet rond. Het gebeurt dan ook vaak dat de taxateur op de hoogte wordt gesteld van de gewenste taxatiewaarde.

Janssen koopt een woning voor een koopsom ver boven de vraagprijs. Hij vraagt de taxateur de woning min. op de koopsom te taxeren en dat lukt. Als Janssen in de financiële problemen komt, levert de executoriale verkoop aanzienlijk minder op dan de getaxeerde waarde. De geldverstrekker wordt geconfronteerd met een restschuld en stelt de taxateur aansprakelijk voor een te hoge taxatiewaarde.

Zorgvuldig handelen!

Zorgplicht. Hoewel er tussen de geldverstrekker (hierna: de bank) en de taxateur geen overeenkomst bestaat, heeft de taxateur ten opzichte van de bank vaak wel een zorgplicht. De taxateur heeft namelijk (ook) jegens derden een zorgplicht als hij weet dat de informatie uit zijn (taxatie)rapport ook voor anderen dan de opdrachtgever van belang is. Omdat de bank belang heeft bij de financieringstaxatie, moet de taxateur ook ten opzichte van de bank de nodige zorgvuldigheid betrachten. De ondergrens is dat een taxateur moet handelen zoals een redelijk bekwaam en redelijk handelend taxateur.

Geen ongepaste beïnvloeding. Dit betekent in ieder geval dat een taxateur zich niet (te veel) mag laten leiden door een vooraf gewenste uitkomst. Als de taxateur bij een financieringstaxatie de koopsom te horen krijgt, kan dat de waardering ongepast beïnvloeden. Om de schijn te voorkomen, moet de taxateur in het rapport vermelden dat hij op de hoogte is van het gewenste taxatiebedrag en welke maatregelen hij heeft getroffen (zie bijvoorbeeld artikel 17 van de Algemene Gedrags- en Beroepsregels van het NRVT).

Motiveren. Bij de vraag of de taxateur zorgvuldig genoeg is geweest, moet altijd een onzekerheidsmarge in acht worden genomen. Een taxatie is immers altijd een schatting van de mogelijke verkoopopbrengst en dus geen exacte wetenschap. Waar het om gaat is dat de taxateur zijn waardering zo objectief mogelijk moet kunnen onderbouwen. Tip. Zorg als taxateur dat u in het taxatierapport altijd inzichtelijk kunt maken waarom en hoe u tot een waardering bent gekomen.

Aansprakelijkheid beperken?

Exoneratie. In principe kan de taxateur zijn aansprakelijkheid wegens het schenden van de zorgplicht beperken door in het taxatierapport een exoneratie op te nemen. Zo kan hij voorkomen dat hij aansprakelijk kan worden gehouden voor de schade die een bank (of een andere derde) lijdt als gevolg van een te hoge taxatie. Let op. Voor taxaties voor een woningfinanciering is het ‘taxatierapport financiering woonruimte’ (opgesteld door diverse beroepsverenigingen van makelaars/taxateurs en het Contactorgaan Hypothecair Financiers) de standaard. Dit model sluit aansprakelijkheid ten opzichte van de opdrachtgever en de bank echter niet uit. In dat geval kan de beroepsaansprakelijkheidsverzekering uitkomst bieden.