Wanneer kan een nabestaande klagen?

Bevoegd om te klagen

Volgens de wet BIG (art. 65 lid 1 BIG) zijn de volgende personen bevoegd om te klagen:

• de rechtstreeks belanghebbende. Dit is vaak de patiënt zelf, zijn wettelijke vertegenwoordiger, zoals de ouders of voogd van een minderjarige patiënt of de nabestaanden;
• degene die (binnen een werkrelatie) aan de persoon over wie wordt geklaagd, een opdracht heeft verstrekt;
• de werkgever of het bestuur van een instelling waar de beroepsbeoefenaar werkzaam is;
• de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ).

Wat was hier het geval?

Bemoeizuchtige (ex-)partner. Joke is de ex-partner van Gerard. Hij was patiënt van huisarts Witman. Gerard is overleden. In zijn patiëntenkaart staat onder meer:

• “(…) 11-03-2015: (…) Ik wil u er wel op wijzen dat J. zonder toestemming en buiten medeweten van haar partner handelt (…);
• 6-10-2015: (…) wsch mn onder dwang van partner ambu gebeld/gekomen. Opname aangeboden maar wilde dit zelf niet. E. heeft aan de arts verhaal bevestigd dat partner zich met hem bemoeit, mails leest post opent, enz. enz. en dat hij dit niet wil. (…);
• E. betreurt haar inmenging ten zeerste, is er ook boos over. (...);
• 06-06-2016: (…) hij is erg angstig dat het gedrag van J. mij beïnvloedt. (…) J. heeft recent een huisverbod van vijf weken gekregen. (…) ”

Verwijt. Joke verwijt de huisarts dat hij onvoldoende zorg aan Gerard heeft verleend en dat hij hem niet in een kliniek heeft laten opnemen.

Veronderstelde wil van de overledene

Mocht ex-partner klacht indienen? In de tuchtzaak was de vraag aan de orde of Joke als ex-partner/nabestaande een klacht over de behandeling van Gerard mocht indienen. Het Regionaal Tuchtcollege voor de Gezondheidszorg Den Haag vond van niet (ECLI:NL:TGZRSGR:2020:141) .

Nabestaande vertegenwoordigt patiënt. Naast de patiënt of diens vertegenwoordiger kan ook een nabestaande van een overleden patiënt als ‘rechtsreeks belanghebbende’ klagen. De nabestaande wordt geacht de wil van de overleden patiënt te vertegenwoordigen, tenzij er sprake is van bijzondere omstandigheden die aanleiding geven daaraan te twijfelen .

Bijzondere omstandigheden

Twijfel over wil van de overleden patiënt. Het college vond dat er in dit geval aanleiding was te twijfelen dat de ex-partner overeenkomstig de wil van de patiënt de klacht heeft ingediend. Uit de patiëntenkaart valt immers af te leiden dat patiënt geen inmenging en betrokkenheid van klaagster wenste bij zijn medische behandeling. Dit geeft aanleiding om te veronderstellen dat klaagster met haar klacht niet de veronderstelde wil van de patiënt vertegenwoordigt. Het college verklaart de klacht van Joke niet-ontvankelijk.