Een patiënt die iets stelt, moet ook de bewijzen leveren

De foute knie

Knie verwisseld. Na een verkeersongeluk te hebben gehad, krijgt Pieter een knieprothese. Tien jaar later vindt revisie van de knie plaats, maar Pieter blijft klachten houden en wordt doorverwezen. Het jaar erop vindt in twee opvolgende operaties een ‘one-stage revision’ plaats, waarbij eerst de knieprothese wordt verwijderd, dan wordt er antibiotica in de knie achtergelaten en een nieuwe prothese geplaatst. De behandelend arts maakt hierbij echter een fout: hij plaatst een prothese die was bedoeld voor de rechterknie, in de linkerknie. Dit wordt bij een volgende operatie hersteld.

Prothese laat los

Keten van pech. Twee jaar na de ingreep wordt vanwege het loslaten van de prothese en een opgetreden infectie, een nieuwe prothese ingebracht. Deze moet na een half jaar weer worden verwijderd, omdat Pieter deze niet verdraagt. Hierna moet de knie worden vastgezet.

Klacht en claim

Fout zonder gevolgen? Pieter dient in 2013 een klacht in bij het Medisch Tuchtcollege (MTC). Het MTC beoordeelt het plaatsen van de verkeerde prothese als een kunstfout van de arts. Maar het college kan niet vaststellen dat de klachten die daarna zijn ontstaan, het gevolg zijn van deze fout. Pieter stapt vervolgens naar de civiele rechter en vraagt om een schadevergoeding. Hij stelt dat als gevolg van de fout van de arts een infectie is opgetreden die uiteindelijk heeft geleid tot het vastzetten van de knie.

Toerekenbare beroepsfout. De zaak wordt voorgelegd aan het Gerecht in eerste aanleg van Curaçao (ECLI:NL:OGEAC:2018:366) . De rechter meent, op basis van het oordeel van het MTC, dat het plaatsen van de verkeerde prothese een toerekenbare beroepsfout van de arts is. De arts is aansprakelijk voor de schade die daarvan het gevolg is.

Beroepsfout oorzaak klachten? De arts voert als verweer dat de klachten veroorzaakt kunnen zijn door loslating, afstoting van het ingebrachte materiaal of een infectie die bij elke knieoperatie kan optreden. De schade zou dus ook zonder de fout kunnen zijn ontstaan.

Hoofdregel: wie eist, bewijst

Rechter weet het niet. De rechter komt uiteindelijk tot het oordeel dat hij niet kan vaststellen dat het vastzetten van de knie het gevolg is van de fout van de arts. Pieter is immers niet met informatie gekomen over wat er na de foutieve behandeling van de knie op medisch gebied is voorgevallen.

Is er een causaal verband? Met een redelijke mate van waarschijnlijkheid moet komen vast te staan dat de schade veroorzaakt is door (causaal verband) de foutieve behandeling . Het causale verband moet volgens de rechter met een redelijke mate van waarschijnlijkheid komen vast te staan. Doordat Pieter (te) weinig gegevens over het verdere beloop had aangeleverd, is het voor de rechtbank in hoge mate onzeker of de door de patiënt gepresenteerde klachten en beperkingen het gevolg zijn van de fout van de arts.

Gesteld, maar niet bewezen. Pieter heeft daarmee volgens de rechter niet aan zijn stelplicht voldaan. De vordering wordt afgewezen, waarbij de patiënt zelfs niet tot bewijslevering wordt toegelaten.